İmam Humeyni (r.a.)

 

Çocukluk Yılları

 

İslam İnkılabı Rehberi Ayetullah Seyyid Ali Hamenei  28 Safer 1358 /15 Temmuz 1939 tarihinde mukaddes Meşhed şehrinde doğdu. Ailesinin ikinci erkek çocuğuydu. Babası Hüccet’ül İslam Seyyid Cevad Hamenei dini ilimler havzasının müderrislerinden olup sade bir yaşantıya sahipti. Onun eşi ve evlatları da sade ve kanaatkar bir hayat tarzına alışmışlardı.

 

İslam İnkılabı Rehberi, kendi hayat öyküsü ve aile hayatı hakkında şunları kaydediyor:

 

‘Babam muttaki, zahid ve meşhur bir din alimiydi ve çileli bir hayat sürdürüyordu. Bazen akşam yemeğinden bile yoksunduk. Annem büyük zahmetlere katlanıp bizlere akşam yemeği hazırlardı. İşte bu yemek de, ekmek ve kuru üzümden ibaretti.’

 

İslam inkılabı rehberi yaşadıkları evin özelliklerini şöyle tanımlıyor:

 

‘Baba  evimizin yüz ölçümü 60 ila 70 metre kare idi ve  Meşhed’in fakir mahallelerinden birinde bulunuyordu. Bu ev, tek odalı olup bir de  karanlık bir bodrum katı vardı. Babamın misafiri geldiğinde bizler ailece bodrum katına iner ve misafirin gitmesini beklerdik. Babam din alimi olduğu için bize çok sayıda misafir gelir ve ağırlanırdı. Bir süre sonra cemaat toplanarak evimizin bitişiğinde küçük bir arsa satın alıp  babama hediye etti. Bunun üzerine bizler 3 odalı bir eve sahip olduk.’

 

İslam İnkılabı Rehberi fakir fakat bilgin, muttaki, pak ve samimi bir ailede büyüdü. O, 4 yaşındayken büyük kardeşi Seyyid Muhammed ile birlikte dini eğitim veren ilk mektebe gönderildi. Burada alfabeyi öğrenip Kur’an-ı Kerim kurslarına katıldı. İki kardeş daha sonra yeni kurulan Diyanet Eğitim Evi adlı bir dini okulda ilk öğrenimlerine devam ettiler.

 

 İlmiye Havzası

 

 Seyyid Ali Hamenei lisede Cami’el Mukaddemat, Sarf ve Nahv’i öğrendikten sonra dini ilimler havzasına girdi. Babası ve diğer eğitimcilerden edebiyat ve mukaddemat dersleri aldı. İslam İnkılabı Rehberi ilimler havzasına giriş ve din alimi olma  hedefi hakkında şunları belirtiyor:

 

“Bu nurlu yolu seçmemin sebebi, babamın din alimi olması ve annemin de beni teşvik etmesiydi.”

 

Seyyid Ali Hamenei, “Cami’el Mukaddemat”, “Siyûti”  ve “Muganni” gibi edebi eserleri, “Süleyman Han” ve “Nevvab” medreselerinde bitirdi. Babası da onun eğitimine özel bir itina gösteriyordu. O “Mealim” kitabını da aynı dönemde bitirdi. “Şera’i el-İslam” ve “Şerh’i Lûm'a” kitabını da babası ve “Ağa Mirza Müderris Yezdi”nin yanında okudu. Seyyid Ali Hamenei “Resail” ve “Mekasib”i de “Hac Şeyh  Haşim Kazvini” nezdinde okudu. “Satıhı Fıkıh” ve “UsulüFıkıh” derslerini de babasından öğrendi. Böylece Mukaddemat ve Satıh eğitim dönemini 5.5 yılda bitirmiş oldu. Babası rahmetli Seyyid Cevad Hamenei, oğlu Seyyid Ali’nin eğitim dönemlerini hızlı ve usulüne uygun bir şekilde tamamlamasında etkin bir rol üstlendi. İslam İnkılabı Rehberi mantık ve felsefe ile Sebzevari’nin Manzume kitabını sırasıyla “Ayetullah Mirza Cevad Ağa Tehrani”  ve “Şeyh Rıza İsi”nin hocalığında bitirdi.

 

Necef-i Eşref İlmi Havzasına Giriş

 

Ayetullah Hamenei 18 yaşındayken  Meşhed dini ilimler havzasında, “Fıkıh ve Usul Hariç Satıh’ı” (yüksek eğitim dönemini), “Ayetullah’il Uzma Milani” nezdinde başladı. Daha sonra Masum İmamların türbelerini ziyaret amacıyla 1957 yılında Necef-i Eşref’e gitti. Necef ilmi havzasında Seyyid Muhsin Hekim, Seyyid Mahmud Şahrudi, Mirza Bakır Zencani, Şeyh Yahya Yezdi, Mirza Hasan Burucerdi  gibi büyük müctehidlerin eğitim faaliyetlerini görünce, bu ders ve araştırma çalışmalarını benimseyip, öğrenimini burada sürdürmeye karar verdi. Fakat babası buna muhalefet etti. Bunun üzerine tekrar Meşhed dini ilimler havzasına geri döndü.

 

Kum Dini İlimler Havzasında Eğitime Devam

 

Ayetullah Hamenei 1958 ila 1964 yılları arasında Kum dini ilimler havzasında fıkıh, usul ve felsefe dallarında yüksek öğretimine devam etti. Bu dönemde Ayetullah’el Uzma Burucerdi, İmam Humeyni, Şeyh Murteza Hairi, Allame Seyyid Muhammed Hüseyin Tabatabai’nin ders halkalarından feyiz aldı. İslam İnkılabı Rehberi babasıyla mektuplaşırken babasının bir gözünün görmediğini farkedince, Kum ilmi havzasında kalıp eğitime davam etmek veya hasta babasının bakımını üstlenme konusunda tereddüde kapıldı ve nihayet, babasının bakımını üstlenme yükümlülüğünü medresedeki eğitime  tercih etti ve Meşhed’e geri döndü.

 

Ayetullah Hamenei bu konuda şunları kaydediyor:

 

“Meşhed’e gittiğimde Allah bana büyük bir başarı inayet etti.Hem çalışma, hem de görevimi yapmak zorunda kaldım. Benim  inancıma göre elde ettiğim başarıların sebebi, babama ve anneme yaptığım ‘Birr’  iyiliklerdi.”