Suriye krizini çözmekle görevli BM ve Arap Birliği’nin yeni temsilcisi Lahdar Brahimi, çalışmasında Kofi Annan planını kılavuz edinecek ve onun yarattığı temele dayanacaktır. Dün Brahimi, BM Genel Sekreteri Ban Ki Mun ile görüştü. Bunu, Rusya radyosuna yaptığı özel demeçte BM Genel Sekreterinin resmi temsilcisi Martin Nesirski bildirdi.
BM Genel Sekreterinin temsilcisi, Lahdar Brahimi’nin olanaklarına yüksek değer verdi, çünkü yeni temsilci gerek BM teşkilatı, gerekse Arap Birliğinde çalışma deneyimi büyük olan bir diplomattır.
M.Nesirski: “Lahdar Brahimi çok başarılı bir arabulucudur. Afganistan, Iran ve Haiti’de çok çetin koşullarda çalışmıştı. Brahimi sözü geçen bölgelerde çok iyi tanınmaktadır. Moskova ve Londra’da adı biliniyor. Edindiği deneyim de büyüktür. Bunun dışında, New-York’ta da danışmalarda bulunuyor. En önemli olan ise, diplomat ciddi bir temele dayanacaktır. Selefi olan Kofi Annan’ın anlaşmazlığın çözümü için sağlam bir temel oluşturduğundan emindir” dedi.
Brahimi, Suriye ile ilgili özel temsilci görevine resmen 1 Eylülde başlayacaktır. Bu yılın Şubat ayından beri bu mevkide bulunan Kofi Annan görevden kendi isteğiyle ayrılıyor. BM teşkilatının temsilcisi, bu kararda saklı nedenlerin aranmaması gereğine işaret ediyor.
Nesirski şöyle devam etti: “Görevinden ayrılırken Kofi Annan her şeyi apaçık bir şekilde anlatmış oldu. İlerlemenin elde edilmesi için, büyük engeller mevcuttu. Suriye ordusu ve Suriye muhalefeti, yani anlaşmazlığın her iki tarafı, silahlı karşı durmayı seçmiş oldular. Onlar, çatışmalara son verip müzakerelere başlamaları ile ilgili uluslararası kamuoyunun çağrılarına kulak asmadılar. Herkes şaşkınlık içindeydi, fakat ne söylemek istediğini anlamış oldular. Kofi Annan, parmakla kimseye işaret etmedi. Güvenlik Konseyi ve uluslararası kamuoyunda da anlaşmazlıklar yok değil, iki taraf var. Uluslararası kamuoyunun ödevi ise, Güvenlik Konseyi ve dışında tek sesten konuşmak ve bu krizin üstesinden gelmektir”.
Kofi Annan’ın görevinden ayrılması, Suriye çatışmasının çözümünde BM’nin rolü hakkında medyada yeni varsayımları doğurdu. Ve burada, BM Güvenlik Konseyi’ni devre dışı bırakarak olası eylemlerle ilgili sorun bulunuyor. Nesirski’nin fikrine göre BM kapsamı dışında Suriye krizi ele alınamaz:
“Şu ya da bu gelişmelerden ben de sizler gibi medyadan öğreniyorum. Suriye krizi, yalnız Güvenlik Konseyinin yetkisinde olan bir sorun olmalıdır. Bunlar: 5 daimi ve 10 geçici üyedir. Onlar sözü geçen problemle aktif şekilde uğraşıyor. Bu konu, Güvenlik Konseyinin başlıca konusudur. İlk özel temsilci Annan’ın, ileride ise Brahimi’nin çabaları sayesinde önümüzdeki haftalar içinde taraflar en nihayet diyalog başlatmasının gereğini anlayacak ve kan akıtılmasına son verilmiş olacaktır. Tekrar ediyoruz, buna derhal son vermek gerektir. Görüşmeler başlarken, diyalogun doğru yönde gelişmesini sağlamak için BM teşkilatı yakında olacaktır”.
Nesirski’nin sözlerine göre Suriyelilerden başka, ülkeyi terk edenler de insani yardıma muhtaçtır. Bu nedenle kararların bir an önce alınması gerekiyor.