German Arms (Alman Silahları) isimli bir araştırma projesinin bulguları, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) Yemen’deki savaşta Almanya’dan ithal edilen silah ve teknolojinin kullandığını ortaya koydu. Araştırmaya göre bu silahlar deniz, kara ve hava harekatlarında kullanıldı.
German Arms’ın araştırma sonuçlarına karşın, Alman hükümeti temsilcileri Yemen’deki savaşta Alman yapımı silahların kullanıldığı iddialarını birçok kez reddetmişti.
VİDEO VE UYDU KAYITLARINDAN ALMAN SİLAHLARI TESPİT EDİLDİ
Çatışma alanlarındaki video kayıtlarını ve uydu görüntülerini inceleyen araştırma ekibi, daha sonra bu görüntülerin yer aldığı konumlarda Alman yapımı silahların bulunduğunu tespit etti. Böylelikle, bu silahların Yemen’deki savaşta kullanıldığını iddiasını doğruladı.
German Arms, Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) ait ABD yapımı askeri araçların Yemen’deki Aden ve Hudeyde yakınlarındaki El Kevke’deki konumlarını belirledi. Araçların, Alman Dynamit Nobel Defence (DND) şirketinin geliştirdiği FeWas silah rampaları ile donatıldığı ortaya çıktı. Alman hükümeti 81 milyon euroluk FeWas silah sistemlerinin BAE’ye satışına 2009 yılında onay vermişti.
2018 yılının Ekim ayında kaydedilmiş bir videoda da Fransız yapımı Leclerc tankının gene Alman DND şirketi tarafından üretilen Clara tipi ekstra zırh ile kaplı olduğu görüldü. Bunlara ek olarak araştırma BAE’ye ait Alman yapımı savaş gemilerinin Yemen’in Muha ve Eritre’nin Assab limanlarına demirli olduğunu ortaya çıkardı. Muha Limanı Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyon güçlerinin kontrolünde. Eritre’deki Assab Limanı ise koalisyon ablukası için bir üs olarak kullanılıyor.
Araştırma ekibi ayrıca Suudi Arabistan Kraliyet Hava Kuvvetleri’nin Eurofighter ve Tornado savaş uçaklarının yanı sıra, havada ikmal için Airbus 330 MRTT tipi uçakları kullandıkları iddialarını doğrulayacak bulgulara ulaştı. Söz konusu uçakların parçalarının büyük bir kısmı Almanya’da üretiliyor.
YEMEN’DEKİ SAVAŞTA TARAFLARA SİLAH SATMAK YASAK
Alman hükümeti silah sistemlerinin söz konusu devletler tarafından Yemen’de kullanılıp kullanılmadığına dair soruları yanıtlamayı bugüne kadar reddetti. Silah üreticileri ise araştırma ekibine Almanya’nın silah ihracatı konusunda yasalarla belirlenmiş kural ve tüzüklerine uygun davrandıklarını açıkladı.
Almanya, silah ticaretinin kontrolü konusunda dünyada en fazla kısıtlayıcı önlemin alındığı ülkelerden birisi olarak görülüyor. Almanya’dan silah satın alan ülkelerin bu silahları başka devlet ya da gruplara vermeyeceğine dair bir son kullanıcı sözleşmesi imzalamaları gerekiyor.
Alman Dışişleri Bakanlığı söz konusu sözleşmenin ihlal edildiğine dair herhangi bir bilgi sahibi olmadığını belirtiyor. Ek olarak, Almanya Başbakanı Angela Merkel liderliğindeki hükümet, 2018 yılında ortakları ile imzaladığı koalisyon belgesi uyarınca Yemen’deki savaşta “doğrudan” taraf olan ülkelere silah satışını açık bir şekilde yasakladığını duyurmuştu.
Ancak buna karşın Suudi Arabistan ve BAE'ye silah satışı 2018 yılının ilk dokuz ayında devam etti. Başbakan ve bakanların bir araya geldiği Federal Güvenlik Konseyi bu süre zarfında Suudi Arabistan’a yaklaşık 416 milyon euroluk silah satışına onay verdi. Ekim ile Aralık 2018 arasında ise BAE’ye 40 milyon euronun üzerinde silah satışı için izin verildi.
60 BİNDEN FAZLA İNSAN ÖLDÜ
Armed Conflict Location&Event Data Project (ACLED) isimli ve savaşlardaki kayıpların takibini yapan sivil toplum kuruluşunun, Yemen’de 2015’ten beri devam eden savaş ile ilgili verilerine göre ülkede şu ana kadar 60 binden fazla insan hayatını kaybetti.
Araştırma ekibine konuşan İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) İcra Direktörü Kevin Roth, Batı ülkelerinin Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyon güçlerine silah satışının “suça ortak” olarak değerlendirilebileceğini kaydetti. Roth silah satışı yapan ülkeler “Suudi (Arabistan) liderliğindeki koalisyonun karıştığı savaş suçlarında doğrudan suç ortağı oluyorlar” ifadesini kullandı.
Nobel ödüllü Yemenli insan hakları savunucusu Tevekkül Kerman Deutsche Welle’ye bir açıklama yaparak “Tüm Batı ülkelerine Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’ne silah satışını durdurma çağrısı yapıyorum” şeklinde konuştu. Kerman, “Almanya ve diğer devletlerin Suudi Arabistan ve BAE’ye silah satışını durdurmadığı sürece” savaşın devam edeceğini kaydetti.
DW
