Rusya, Çin, Kırgızistan, Kazakistan, Tacikistan ve Özbekistan’dan oluşan Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) liderleri Bişkek’te düzenlenen zirvede Suriye krizinin çözülmesi, Kalkınma Bankasının oluşturulması, Enerji Kulübünün kurulması, ŞİÖ Üniversiteler Ağı projesinin gerçekleştirilmesi gibi konuları görüştüler. Zirvenin sonuç bildirisi olan Bişkek Deklarasyonu son dönemin en güncel ve önemli dış politika konularına adandı. Deklarasyonun büyük bölümü ŞİÖ üye ülkelerinin Suriye krizinin çözümüne dair görüşlerine ayrıldı.
Zirve konukları BM, KGAÖ, Avrasya Ekonomi İşbirliği Örgütü gibi etkili uluslararası kuruluşların temsilcileri de görüşmelere katıldı. Moğolistan Cumhurbaşkanı Tsakhiagiin Elbegdorj, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve Afganistan Cumhurbaşkanı Hamid Karzai ise gözlemci ülke sıfatıyla zirveye iştirak etti. Suriye’deki kimyasal silahların uluslararası kontrole devredilmesi insiyatifinin teşvik edilerek ilerletilmesi gerektiğini vurguyan Vladimir Putin, şunu açıkladı: ‘Son zamanlarda gösterilen diplomatik çabalar Suriye’ye yönelik doğrudan tehditleri azalttı. Bu bağlamda Suriye’deki kimyasal silahlar üzerinde uluslararası kontrol sağlanması insiyatifinin başlatılmasının büyük bir rolü bulunuyor. Suriye’nin Kimyasal Silahların Yasaklanması Sözleşmesi’ne tam üye olma kararını da memnuniyetle karşılıyoruz’.
Bişkek Zirvesinin ekonomik gündemini Rusya’nın ileri sürdüğü Kalkınma Fonu kurma girişimi ve Çin’in ŞİÖ Kalkınma Bankası oluşturma önerisi olan iki kilit öneme sahip inisiyatif oluşturdu. Kalkınma Bankası’nın rolüne değinen Rusya Devlet Başkanı şunu söyledi: ‘Çok taraflı işbirliğinin olumlu bir örneği olarak ŞİÖ Bankalararası Kurumu’nun faaliyetlerini kaydetmek istiyorum. Bu Kurum ortak altyapı projelerinin desteklenmesi, tasarruf teknolojilerinin geliştirilmesi, işbirliğinin genişletilmesine büyük katkıda bulunmaktadır’.
Zirve katılımcıları ayrıca Enerji Kulübü’nün oluşturulması, eğitim programları konularını ele aldılar. ŞİÖ Üniversiteleri Ağı Projesinin gerçekleştirilmesinde büyük başarılara ulaşıldığı belirtildi. Bugün itibariyle projeye katılan yüksek okulların sayısı 69’a yükseldi.
|