Şarku’l Avsat gazetesi yazarı Tarık el-Humeyyid, Suriye Cumhurbaşkanı Beşşar Esed’in İran’ın gözden geçirilmiş planını resmen reddetmesiyle birlikte Suriye krizinde başlangıç noktasına geri dönüldüğünü yazdı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in geçtiğimiz Cuma günü Suriye Cumhurbaşkanı Beşşar Esed’in erken seçim yapmaya ve iktidarını ‘yapıcı muhaliflerle’ paylaşmaya hazır olduğuna dair açıklamasını hatırlatan Humeyyid, şöyle devam etti:
“İktidarın paylaşılması, Suriye krizinin başlarında söz konusu edilmişti. Esed ve müttefikleri bunu çeşitli şekillerde söz konusu ettiler. Ama bunu gerçekleştirme iradesine dair herhangi bir şey ortaya koymadılar.”
Birçok kişinin Suriye Cumhurbaşkanının erken seçime ve iktidarını muhaliflerle paylaşmaya onay verme konusunda ciddi olmadığına inandığını belirten Tarık el-Humeyyid, Beşar Esed’in iktidarını korumak için yeni bir oyuna başladığını ve Ruslara umut bağladığını öne sürerek şunları ifade etti:
“Bu kez kabahat İran’ın olmayacak; çünkü Beşşar Esed resmen iktidarını Rusların öngördüğü çerçevede paylaşacağını söylüyor ve İranlıların Suriye krizinin sona ermesi yönünde ciddi adım atılması isteğiyle ilgilenmiyor. Beşşar Esed, İranlılardan çok kendisine verdiği desteği kesmemeleri için Rusları, özellikle de Putin’i razı etmeye çalışıyor.
Burada belki de her şeyden daha önemli olan şu ki Esed İran’ın planını reddedip Rusların planını kabul etti. Çünkü Rusların çözüm önerisi, onun iktidarda kalmasına İranlıların önerisinden daha fazla yardım ediyor.
Esed, bu şekilde Rusların desteği ile Arap dünyasını ve uluslararası toplumu iktidarda kalması ve iktidarını restore etmesi gerektiğine ikna edebileceğine inanıyor.
Belki de Esed’i İranlılardan çok Rusların planına ilgi duymaya sevk eden diğer bir etken de İranlıların birçok dosya ile uğraşıyor olmasıdır.
Lübnan krizi, Irak’taki elektrik krizi, Yemen’deki gelişmeler İran’ı yeterince meşgul ediyor. Gerçi İran Suriye meselesiyle de çok meşguldü ve en büyük enerjisini ve sermayesini bu ülke için harcadı. Beşşar Esed’in müttefikleri içerisinde ona en fazla desteği verenler İranlılar oldu ve İranlılar onun iktidarda kalması için herkesten daha fazla çaba gösterdi.”
Suriye Cumhurbaşkanı Beşşar Esed’in İran’ın desteğinden zaten emin olduğu için siyasi açıdan Rusları yanında tutmaya çalıştığını belirten Şark’ul Avsat Yazarı Tarık el-Humeyyid, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da İsrail’e dostluk eli uzatarak müzakerelere başladığına dikkat çekti.
Humeyyid, yazısında son olarak şunları belirtti:
“Açıktır ki Esed, şimdi Rusların oyunu çerçevesinde iktidarını muhaliflerle paylaşmaya onay verdi; çünkü Ruslar onun iktidarda kalmasını kabul ettiler; çünkü onların daha büyük hedeflerini gerçekleştirebilecek olan kişinin sadece o olduğunu düşünüyorlar.
Belki şu da söylenebilir, Esed iktidarını teslim etmeme konusunda o kadar direndi ki en sonunda geri adım atmak zorunda kalan Ruslar oldu.
Esed, iktidarını paylaşma oyununa girmeyecek. Esed’in yanına gelip ona taviz verecek olan Ruslar olacak. Esed, iktidarda kalıyor; Moskova yarın “sembolik bir makamdan” söz etse bile iktidarın paylaşılması da bir siyasi manevradan başka bir şey değil.”
