Arap Baharı adı altında yaklaşık 5 yıldır devam dış destekli terör olaylarının merkez ülkesi Suriye. 300 binden fazla insanın ölümüne ve yaklaşık 13 milyon insanın mülteci konumuna düşmesine neden olan Suriye krizinde yeni bir aşamaya geçildi. Başrolünde Rusya olan bu aşama Ortadoğu'daki küresel güç dengelerini de sarstı. New York'ta ABD Başkanı Obama ile yaptığı görüşmeden sonra ‘Esad'a destek vermemek büyük bir hatadır’ diyen Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya parlamentosundan Suriye'de operasyon yetkisi aldıktan hemen sonra Suriye'de bulunan üslerden kaldırdığı uçaklarla IŞİD terör örgütüne yönelik hava operasyonlarına başladı. Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın talebi üzerine gerçekleştiği ifade edilen operasyon dünya genelinde büyük yankı uyandırırken Kremlin Basın Danışmanı Dmitri Peskov, Suriye’de tek meşru operasyon yetkisine sahip ülkenin Rusya olduğunu söyledi. Üçüncü bir ülkede orduların kullanılması ile ilgili uluslararası hukuku hatırlatan Peskov, “BM Güvenlik Konseyi kararı gerekiyor. Ya da operasyonda bulunacak ülkenin meşru yönetiminin daveti gerekiyor. Bu durumda Suriye’de meşru operasyon yapacak tek ülke Rusya. Suriye Cumhurbaşkanı’nın Rusya’dan askeri yardım talebi bulunuyor” dedi.
Rusya, Suriye’deki terör hedeflerini vurdu
Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov Rus savaş uçaklarının terör örgütü IŞİD hedeflerine yönelik Suriye’de 20 saldırı gerçekleştirdiğini, 8 ayrı hedefin başarıyla vurulduğunu söyledi. Konaşenkov, Rus savaş uçakları Hama ve Humus’ta terör örgütü IŞİD’e ait silah depoları, petrol rafinerisi ve iletişim ağlarını vurduklarını açıkladı. Rus savaş uçaklarının sivil alt yapılarının yakınında herhangi bir saldırı yapmadığını ifade eden Konaşenkov, “Rusya Savunma Bakanlığı, Rus savaş uçaklarının operasyonları ile ilgili görüntüler de yayınladı” bilgisini verdi. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova da Suriye’de terör örgütü hedeflerine yönelik Rus savaş uçaklarının düzenlediği operasyonlarda sivillerin öldüğü yönündeki iddiaların bilgi savaşının bir parçası olduğunu söyledi.
Rusya’nın hamlesi istikrarı sağlayacak
Rusya'ya operasyon izni veren Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın danışmanı Buseyna Şaban ise Rusya'nın hava operasyonlarının Suriye'deki durumun istikrara kavuşmasına yardımcı olacağına inandığını söyledi. ABD liderliğindeki koalisyonun operasyonlarının etkisiz kaldığını da belirten Şaban "Benim bildiğim şu: Rusya, bu operasyonları Suriye hükümeti ile tam işbirliği içerisinde ve tüm dünya ile istişare halinde yaptı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, dünya ülkelerine terörle mücadeleye katılmaları davetinde bulundu. Bu sebeple de Rusların terörle mücadele şekillerinin çok inandırıcı olduğunu düşünüyorum. Buna karşın ABD ve Batı'nın ittifakı ne uluslararası meşruiyet kurallarına uygundu ne de Suriye hükümeti ile koordinasyon içerisinde gerçekleştirildi. Ayrıca terörle mücadele amacını da gerçek anlamda taşımıyordu" dedi.
Koalisyon şokta
Rusya'nın hamlesi ile özelde Suriye genelde ise Ortadoğu'daki planları sekteye uğrayan ABD ise şokta. ABD Savunma Bakanı Ashton Carter, Rusya'nın Suriye'de muhtemelen IŞİD güçlerinin bulunmadığı alanlara hava saldırısı yapmış göründüğünü söyledi. ABD Dışişleri Bakanı John Kerry de Rusya’nın Suriye’deki hava operasyonlarının IŞİD ve El-Kaide bağlantılı grupların bulunmadığı alanlarda olmasından büyük endişe duyacaklarını belirtti. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, bölgede IŞİD hedeflerine karşı savaşan güçlerin koordine edilmesi amacıyla BM Güvenlik Konseyi'ne karar tasarısı sunacaklarını açıkladı.
Diyarbakır BOP’un yıldızı oldu!
Rusya'nın devreye girmesi ile Ortadoğu planları altüst olan ABD ise farklı kollardan yeni hamleler peşinde. Bu hamlelerin merkezinde ise Büyük Ortadoğu Projesi'nde eş başkanlık yapan Türkiye var. Bu kapsamda ABD, Diyarbakır'ı Ortadoğu operasyonlarının lojistik destek merkezi haline getirdi. Bu kritik gelişmelerin ayrıntıları şu şekilde; Türkiye 7 Haziran seçimlerinin ardından içine sokulduğu terör kaosuyla boğuşurken Ankara ile Washington arasında kritik bir anlaşma yapıldı. AKP hükümetinin TBMM onayı aramadan yaptığı anlaşmayla Türkiye'nin Ortadoğu'yu kontrol açısından kritik öneme sahip askeri üsleri ABD kullanımına açıldı. İncirlik, Batman, Malatya ve Diyarbakır üslerinin ABD ordusuna açılan üsler arasında olduğu ifade ediliyor. Anlaşmadan sonra İncirlik üssünü Suriye ve Irak'a yönelik operasyonlarda kullandığı bilinen ABD Diyarbakır'a da yerleştiklerini açıkladı. NATO Avrupa Müttefik Kuvvetleri Başkomutanı Orgeneral Philip Breedlove, Amerikan Hava Kuvvetleri’nin son dönemde Diyarbakır’daki askeri üsse de uçak ve personel sevk etmeye başladığını söyledi. Breedlove önümüzdeki aylarda İncirlik’in operasyonel kapasitesinin de arttırılacağını açıkladı. Bu gelişme ile Diyarbakır üssü ABD'nin Ortadoğu operasyonunun lojistik destek merkezi oldu. Bu durum Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Başbakanlığı döneminde söylediği "Diyarbakır ABD'nin Büyük Ortadoğu Projesinde yıldız olabilir" sözlerini akıllara getirdi. Erdoğan'ın 16 Şubat 2004'te "Teke Tek" programında, "Ben özellikle Diyarbakır'a çok farklı bakıyorum. Ben istiyorum ki, hani şu anda Amerika'nın da düşündüğü 'Büyük Ortadoğu Projesi' var ya 'Genişletilmiş Ortadoğu', yani bu proje içerisinde Diyarbakır bir yıldız olabilir, bir merkez olabilir. Bunu başarmamız lazım" demişti.
