Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, BM Genel Kurulu 70. Dönem toplantılarına katılmak üzere bulunduğu New York'ta, CBS ve PBS televizyon kanalları için gazeteci Charlie Rose'a röportaj verdi. İki bölüm halinde yayınlanacak röportajın ilk bölümü şöyle...
BM'de çok beklenen bir konuşma yapacaksınız. Yıllar sonra ilk kez BM'de konuşacaksınız. BM'de ABD ve tüm dünyaya ne söyleyeceksiniz?
Röportajım konuşmamdan önce yayınlanacağından sanırım orada söyleyeceklerimin ayrıntılarını anlatmak uygun olmaz. Ancak genel hatlarla elbette BM'nin tarihçesini anımsatacağım. Şimdiden şunu söyleyebilirim ki, BM'yi kurma kararı ülkemizde, Sovyetler Birliği'nde, Yalta Konferansı'nda alındı. Sovyetler Birliği'nin halefi olarak Rusya, BM'nin kurucu ülkesi ve BM Güvenlik Konseyi'nin daimi temsilcisidir.
'BM'NİN HİÇBİR ALTERNATİFİ YOK'
Elbette bugünü de anlatmak gerekir. Günümüzde uluslararası yaşamın nasıl geliştiğini, BM'nin tüm dünyada barışı korumak için kurulan tek genel uluslararası kuruluş olduğunu anlatmak gerekir. Bu anlamda, bugün BM'nin hiçbir alternatifi yok.
Diğer taraftan BM'nin değişen dünyaya adapte olması gerektiği açık ve biz sürekli bu konuyu ele alıyoruz: BM'nin nasıl değişmesi gerektiği, hangi zamanlamayla değişmesi gerektiği, nelerin tamamen değişmesi gerektiği konusunda. Elbette günümüzün uluslararası ilişkileri ve BM ile dünya toplumunun geleceğine ilişkin Rusya'nın vizyonunu anlatmak için bu uluslararası kürsüden yararlanmamız gerekir.
'HEPİMİZİN BİR GÖREVİ VAR'
IŞİD tehdidini ve Suriye'deki varlığınızı dile getirmenizi bekliyoruz. Suriye'de varlığınızın amacı nedir ve IŞİD'e karşı mücadeleyle ilgisi nedir?
Sanırım, hatta eminim, BM kürsüsünden konuşma yapacak herkes teröre karşı mücadele gerekliliğinden ve mücadelenin sorunlarından bahsedecek. Benim de bu konudan kaçınmam mümkün değil. Bu çok doğal çünkü bu hepimiz için büyük bir ortak tehdit, hepimiz için bir sorun. Terörizm bugün dünyanın birçok ülkesi için tehdit oluşturuyor. Terör suçlarından bir sürü insan, yüz binlerce, milyonlarca insan mustarip. Hepimizin bir görevi var: Bu ortak kötülüğe karşı çabalarımızı birleştirmek.
'ULUSLARARASI HUKUKA GÖRE ASKERİ YARDIM SADECE MEŞRU HÜKÜMETLERE YAPILIR'
Suriye'deki varlığımıza gelince, bu varlığımız bugün Suriye hükümetine silah sevkiyatından, personele verilen eğitimden, Suriye halkına sağlanan insani yardımdan ibaret. BM Anlaşması'na yani çağdaş uluslararası hukukun temel ilkelerine dayanarak hareket ediyoruz. Uluslararası hukuka göre, askeri yardım dahil herhangi bir yardımın kesinlikle sadece meşru hükümetlere, bu hükümetlerin onayı veya isteği üzerine ya da BM Güvenlik Konseyi'nin kararıyla yapılması gerekir. Bu durumda eylemlerimiz, Suriye hükümetinin askeri ve teknik yardım talebiyle ilgilidir ve biz bunu, kesinlikle yasal uluslararası anlaşmalar çerçevesinde yapıyoruz.
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, IŞİD'e karşı mücadeledeki desteğinizi memnuniyetle karşıladığını söyledi. Diğerleri ise bu savaş uçakları ile hava savunma füze sistemlerinin teröristlere karşı değil orduya (ÖSO) karşı kullanıldığını savunuyor.
Suriye'de bir tek meşru ordu var. Bu, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın ordusu. Bazı uluslararası ortaklarımıza göre bu orduya karşı muhalefet savaşıyor. Ancak gerçekte Esad'ın ordusu, terör örgütlerine karşı savaşıyor. ABD Senatosu'nda yapılan son görüşmelerden, benden daha iyi bilirsiniz, yanılmıyorsam Pentagon temsilcileri, silahlı muhalefete verilen eğitim hakkında ABD'nin yaptıklarına ilişkin rapor sundu. Başta 5-6 bin, sonra 12 bin savaşçının eğitilmesi amaçlanıyordu. Ancak sonra toplamda sadece 60 kişinin eğitildiği, elinde silahla sadece 4 veya 5 kişinin savaştığı, diğerlerinin ise Amerikan silahıyla birlikte IŞİD saflarına geçtiği ortaya çıktı. Bu bir.
'BİZ SADECE MEŞRU İKTİDAR KURUMLARINA DESTEK VERİYORUZ'
İkincisi, görüşüme göre gayri meşru kurumlara askeri yardımın sağlanması, modern uluslararası hukuk ilkelerine ve BM Anlaşması'na uygun değil. Biz kesinlikle sadece meşru iktidar kurumlarına destek veriyoruz.
Bu bağlamda, bölge ülkelerine de işbirliği öneriyoruz, bir nevi koordinasyon kurumu oluşturmaya çalışıyoruz. Şahsen ben bu konuda Türkiye Cumhurbaşkanı, Ürdün ve Suudi Arabistan krallarına bilgi verdim. Bu konuda ABD'ye bilgi verdim ve Sayın Kerry ile Dışişleri Bakanımız Sayın Lavrov arasında bu konuda ayrıntılı görüşme oldu. Askeri yetkililerimiz de aralarında bu konuyu görüşüyor. Teröristlere karşı ortak eylemlerimiz için ortak bir zemin bulursak memnun oluruz.
