Washington ile İslamabad arasındaki oldukça karmaşık ilişkilerin sağlamlığı yeniden sınanıyor. ABD’nin hoşnutsuzluğuna rağmen, İran-Pakistan doğalgaz boru hattının Pakistan bölümünün inşaatı başlatıldı. Boru hattının 2014 sonlarında hizmete girmesi bekleniyor.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Victoria Nuland, İslamabad’ın eylemlerinin, İran ile işbirliği için yaptırımları öngören Amerikan yasasının tarifine girdiğini açıkladı. Amerikan medya organlarına göre Pakistan’ın ABD bankaları vasıtası ile para transfer etmesinin yasaklanması ve ABD tarafından gösterilen askeri yardımın azaltılması beklenebilir. Medeni Toplumun Gelişmesi Fonu uzmanı Maksim Minayev, Rusya’nın Sesi radyosuna verdiği demeçte, Beyaz Saray’ın bunu yapmayacağını belirterek şunu söyledi:

“Afganistan’da askeri operasyon sürdüğü koşullarda Washington’un Pakistan’a askeri yardımını azaltmayacağını düşünüyorum. Genel ikili ilişkilere gelince söz konusu olay, elbette Washington için uygun değil. Ancak Beyaz Saray’da halihazırdaki Pakistan küratörlerinin potansiyelini dikkate almak gerekir. Bu grubun başında Dışişleri Bakanı John Kerry bulunuyor. Obama’nın ilk devlet başkanlığı döneminde İslamabad’a desteğin genişletilmesi konuları üzerinde çalışıyordu. Ayrıca ABD Başkan Yardımcısı Joseph Biden de var. Bu oyuncuların, Pakistan-İran projesinin Beyaz Saray adına olumsuz sonuçlarını asgari düzeye indirmek için ek olanakları sağlayacağını düşünüyorum.”

Sert yaptırımlar ters tepki verecek. ABD, politik ve askeri işbirliğini kısıtlamaya giderse İslamabad, Çin ile ilişkileri daha fazla aktifleştirecek. Neticede Pekin’in bölgedeki nüfuzu artacak, bu da ABD’nin çıkarlarına uygun değil.

Mayıs ayında, İran-Pakistan doğalgaz boru hattının inşaatını boşa çıkarmak için elverişli şans oluşabilir. Mayıs ayında yapılacak genel seçimleri eski Başbakan Navaz Şerif’in önderliğindeki Pakistan Müslüman Birliği kazanırsa İslamabad’ın dış politikası değişebilir. Maksim Minayev şöyle devam etti:

“İktidara gelen tüm muhalif güçler, bu klasikleşen tutumu sergiliyor. Bu durumda Pakistan’ın ABD yanlısı tavrı daha gerçekçi karakter kazanabilir. Neticede Pakistan-İran projesinden vazgeçilebilir.”

ABD, İslamabad’ın söz konusu projeden vazgeçmesi durumunda alternatif seçenekler öneriyor. Tacikistan’dan elektrik enerjisinin elektrik iletim hattı vasıtası ile Afganistan üzerinden Pakistan’a sevk edilmesi ve sıvılaştırılmış gaz ithalatı için deniz terminalinin kurulması teklifler arasında. Suudi Arabistan tarafından da belirli kolaylıklar paketi önerildi. Öte yandan geçen yılın Mayıs ayında Pakistan Dışişleri Bakanı Hina Rabbani Khar, İslamabad’ın dış baskıya dayanacağını ve doğalgaz boru hattının tamamlanacağını açıklamıştı.

Pakistan’ın inatçılığının nedeni, bir tek ekonomiyle açıklanamaz. 2011-2012 yılları konjonktüründe, doğalgaz boru hattı, ABD ile ilişkilerde biriken acıya karşı protesto olarak nitelendirilebilir. Bu bağlamda, Pakistan topraklarında insansız hava araçlarıyla gerçekleştirilen saldırıları, sivil Pakistanlılar arasında yer alan can kaybını ve Amerikan istihbarat bölümlerinin Pakistan’daki aktif faaliyetlerini hatırlatmak yerinde olur. Tüm bunlar parantez içinde kalıyor. Şimdilik ise Pakistan Cumhurbaşkanlığı sözcüsü, sanki yaptıklarını mazur göstererek: “Doğalgaz boru hattı Pakistan için son derecede önemli. Dostlarımızın bunu anlayacağını umuyoruz.” diye açıklamada bulunuyor.

Söz konusu okyanus ötesindeki dostlar doğru anlarsa askeri yardımı azaltmaz, aksine arttırır. Çünkü doğalgaz boru hattı etrafında koparılan büyük gürültüyle İslamabad, Washington’u politik ve askeri desteğini arttırmaya teşvik etmek istiyor.