ABD Başkanı Barack Obama, "Birliğin Durumu" konuşmasında Kongre üyelerine birlikte çalışma ve "iyi politika" yürütme çağrısında bulundu. Obama, Guantanamo'nun kapatılması gerektiğini, İran'a yeni yaptırım düşünmediklerini ve Küba ile ilişkilerini bu sene içerisinde normalleştireceklerini söyledi.
ABD Başkanları her yıl geleneksel olarak Kongre’de “Birliğin Durumu” konuşması yaparak, o yıl ve ileriki dönemdeki icraatlarını halkında Kongre ve halka bilgi veriyor.
Obama da Kongre’de bu yılki “Birliğin Durumu” konuşmasında, ekonomiden dış politikaya, silahlı eylemlerden Amerikan değerlerine kadar birçok konuyu ele aldı.
CIA’in işkence raporu, Ferguson’daki olayların ardından başlayan toplumsal ayrımcılık tartışmaları ve Paris’teki saldırılardan sonra yükselen Müslümanlık ve Yahudilik karşıtlığı gibi gelişmeler Obama'nın konuşmasına da yansıdı.
Ülkenin değerlerinin ABD’nin liderliğinin sütunlarından biri olduğunu belirten Obama, kendileri tehdit edilseler bile insan onuruna saygı duymaya devam ettiklerini, bu nedenle tutuklulara işkence edilmesini yasakladığını ve insansız hava uçaklarının kullanımının uygun şekilde sınırlanmasını sağladığını kaydetti.
Obama, “Bu nedenle dünyanın belirli yerlerinde tekrar ortaya çıkan üzücü Yahudi karşıtlığına karşı duruyoruz. Bu nedenle, çoğunluğu bizim gibi barışa bağlı Müslümanların, incitici şekilde tek tipleştirilmesini reddetmeye devam edeceğiz. Bu nedenle, ifade özgürlüğünü ve siyasi mahkumları savunuyoruz, kadınlara, dini azınlıklara, eşcinsellere, biseksüel ve cinsiyet değiştirenlere yönelik zulmü kınıyoruz. Bunları sadece doğru oldukları için değil, bizi güvenli kıldığı için de yapıyoruz” diye konuştu.
Konuşmasının birkaç yerinde daha eşcinsellere değinen Obama'nın, "Birliğin Durumu" konuşmasında ilk kez bu kesimlere bu kadar vurgu yapması dikkati çekti.
OBAMA, GUANTANAMO KONUSUNDAKİ KARARLIĞINI VURGULADI
Obama yönetimi, uzun süredir Guantanamo hapishanesinin kapatılmasını istemesine rağmen, Kongre'de Cumhuriyetçi Parti üyeleri buna karşı çıkıyor ve Cumhuriyetçi ağırlıklı yeni Kongre de Obama'nın bu konuda adım atmasını zorlaştırıyor.
Konuşmasında Amerikalılar olarak adalete yönelik güçlü bağlılıkları bulunduğunu hatırlatan Obama, “Dünyanın kınadığı ve teröristlerin kendilerine yeni elemanlar kazanmak için gerekçe olarak kullandığı bir hapishaneyi, mahkum başına 3 milyon dolar harcayarak açık tutmanın bir anlamı yok” ifadesini kullandı.
Obama, Başkan olduğundan bu yana hapishanedeki mahkum sayısını yarıya indirdiğini anımsatarak, “Bu işi bitirmemizin zamanı. Bu hapishanenin kapatılmasına yönelik kararlılığım yumuşamayacak. Bu biz değiliz” dedi.
ABD Ulusal Güvenlik Ajansı'nın milyonlarca kişinin bilgilerini topladığı ve diğer ülkelerin liderlerini bile dinlediğinin ortaya çıkması, ülkede ve dünya genelinde skandala yol açmıştı.
Bu noktada, konuşmasında, diğer ülkelerle ve özel sektörle silahlı gruplara karşı işbirliğini güçlendirmek için sivil özgürlüklere yönelik taahhütlerini de korumaları gerektiğini belirten Obama, bu nedenle istihbarat birimlerinin izleme programlarının şeffaflığını artırmak ve olası suistimalinin önüne geçmek için sıkı çalıştıklarını, bu konudaki gelişmelere dair bir raporu da gelecek ay yayınlayacaklarını söyledi.
Obama, ABD’nin gücünü diplomasisi ile eşleştirmesi ve bunu akılcı şekilde kullanması gerektiğini dile getirerek, ABD’yi farklı kılanın değerlere öncülük etmesi ve yeni fırsatlar ve zorlukları ele almada koalisyonlar kurması olduğunu kaydetti.
"DAHA İYİ POLİTİKA ÜRETELİM"
Öte yandan Obama, kendisine yönelik, ABD'deki farklı kesimleri bir araya getirmekte başarısız kaldığı ve kendisinin başkanlığında ülkenin hiç olmadığı kadar bölündüğü yönündeki eleştirileri hatırlatıp, bunları reddetti.
Aslında Washington’daki tıkanıklık ve particilikten yararlanan çok insan olduğuna işaret eden Obama, Kongre’deki birçok üyenin devamlı tabanın tepkisini ölçmeyi, sürekli seçim için para toplamayı ve televizyonlarda geçmişi tartışmayı istemediğini kendisine söylediğini anlatarak, Kongre üyelerini bu eski siyasetten çıkıp, yeni bir yol izlemeye, “daha iyi bir politika” gütmeye çağırdı.
Obama, daha iyi politika yapmanın, iki partinin de kendi gündemlerinden vazgeçmesi değil, korkulara değil nezakete yönelme, birbirlerini şeytanlaştırmadan tartışabilme, birbirinin açığını yakalama veya numaradan karşıtlıklar peşinden gitme yerine konuları, değerleri, ilkeleri konuşma, karşıt reklamlar için “kara parada boğulmaya” daha az zaman ayırıp gençler için daha çok vakit sağlama anlamına geldiğini anlattı.
OBAMA "ADAY OLMAYACAĞIM" DEYİNCE ALKIŞ
Göçmenlik sorununa çözüm bulan kanun çıkarılabileceğine dikkati çeken Obama, seçim dönemi yaklaştığını, herkesin oy kullanma hakkının önemine de işaret etti ve sivil haklar savunucusu Martin Luther King’in 50 yıl önce Selma kentinden Montgomery’ye zorlu yürüyüşünü hatırlattı.
Obama, herkesin Ferguson veya New York’taki olaylara farkı yaklaşabileceğini ama bir babanın oğlunun yolda tacize uğramadan evine gidememesi korkusu ile bir kadının polis eşinin görevi bitip sağ salim eve gelene kadar içinin rahat etmemesini anlayabilmek gerektiğini söyledi. Bu noktada Obama, Amerika’nın adli sisteminin reformu konusunda Demokrat ve Cumhuriyetçilerin birlikte çalışması gerektiğini ifade etti.
Obama, “Ben bir kez daha başkanlık için aday olmayacağım” derken salondan birkaç alkış duyuldu. Bunun üzerine Obama, gülerek, “Olmayacağım, çünkü zaten iki seçimi de kazandım” ifadesini kullanırken, salondan alkışlar yükseldi.
Başkanlığının son iki yılında Amerikan halkına kendisini adamaya devam edeceğini belirten Obama, Kongre’ye de birlikte çalışma eli uzattı. Obama, Cumhuriyetçi Kongre üyelerine seslenerek, onların fikirlerine başvuracağını ve onlarla birlikte çalışmanın yollarını arayacağını söyledi.
"TEK TARAFLI EYLEME GEÇME HAKKINI SAKLI TUTUYORUZ"
Pakistan'daki bir okuldan Paris caddelerine kadar, dünya genelinde saldırıların hedefindeki insanların yanında yer aldıklarının altını çizen Obama, "Teröristlerin peşine düşmeye ve şebekelerini dağıtmaya devam edeceğiz. Ben göreve geldiğimden bu yana, bize ve müttefiklerimize doğrudan tehdit oluşturan teröristleri yok etmek için yılmadan yaptığımız gibi, tek taraflı olarak eyleme geçme hakkını saklı tutuyoruz" ifadesini kullandı.
Obama, aynı zamanda son 13 yılda pahalıya mal olan bazı dersler de çıkardıklarına işaret ederek, şunları söyledi:
"Amerikalıların, Afganistan vadilerinde devriye gezmesi yerine, şu anda öncülüğü devralan Afganların kendi güvenlik güçlerini eğitmekteyiz ve bu ülkenin ilk demokratik dönüşümünü destekleyerek askerlerimizin fedakarlıklarını onurlandırdık. Denizaşırı ülkelere büyük miktarlarda kara güçleri göndermek yerine, Amerika'yı tehdit eden teröristlere barınma imkanı vermemek için Güney Asya'dan Kuzey Afrika'ya kadar ülkelerle ortaklık kuruyoruz."
"AMERİKAN LİDERLİĞİ IŞİD'İN İLERLEYİŞİNİ DURDURUYOR"
"Irak ve Suriye'de, askeri gücümüz de dahil olmak üzere Amerikan liderliği IŞİD'in ilerleyişini durduruyor" diyen Obama, sözlerine şöyle devam etti:
"Ortadoğu'da yeni bir kara savaşına sürüklenmek yerine, bu terörist grubun zayıflatılması ve nihayetinde yok edilmesi için Arap ülkeleri de dahil geniş bir koalisyona öncülük ediyoruz. Ayrıca bu çabada bize yardımcı olabilecek Suriye'de ılımlı bir muhalefeti destekliyoruz ve şiddet yanlısı aşırılığın iflas etmiş ideolojisine karşı duran her yerdeki insanlara yardımcı oluyoruz. Bu çaba zaman alacak ancak başarılı olacak. Ve bu gece Kongre'ye, IŞİD'e karşı güç kullanımı yetkisi veren bir tasarıyı geçirerek bu misyonda birlik içerisinde olduğumuzu dünyaya gösterme çağrısı yapıyorum."
"BU YIL KONGRE, KÜBA'YA AMBARGOYU SONA ERDİRME ÇALIŞMASINA BAŞLAMALI"
Obama, Rusya'nın "saldırganlığına" karşı çıkarak, Ukrayna'nın demokrasisini destekleyerek ve NATO müttefiklerine güvence vererek, daha büyük ülkelerin küçüklere kabadayılık taslayamayacağı prensibini savunduklarını belirtirken, "Geçen yıl, müttefiklerimizle (Rusya'ya karşı) yaptırımlar getirme yönündeki zorlu işi hayata geçirirken, bazıları Putin'in saldırganlığının, strateji ve gücün ustaca sergilenmesi olduğunu savunuyordu. Bugün ise müttefiklerimizle güçlü ve birlik halinde duran Amerika iken, Rusya, ekonomisi mahvolmuş halde izole olmuş durumda" diye konuştu.
Küba'da da, "son kullanma tarihi çoktan geçmiş" bir politikayı sonlandırmakta olduklarını anlatan Obama, "Yaptığınız bir şey 50 yıldır işe yaramıyorsa, o zaman yeni bir şey denemenin zamanı. Küba politikamızdaki değişim, bizim yarımküremizde karşılıklı güvensizlik mirasını sona erdirme potansiyelini taşırken, Küba'ya yönelik kısıtlamalar için sahte bahaneleri ortadan kaldırıyor, demokratik değerleri savunuyor ve Küba halkına dostluk elini uzatıyor. Bu yıl Kongre, ambargoyu sona erdirme çalışmasına başlamalı" yorumunu yaptı.
"İRAN'A YAPTIRIMLARI VETO EDERİM"
İran konusuna da değinen Obama, 10 yıldır ilk kez, İran'ın nükleer programının ilerlemesini durdurduklarını ve nükleer materyal stokunu azalttıklarını belirtti.
Bugünden bahara kadar, nükleer silah sahibi bir İran'ı engelleyen, Amerika ve müttefiklerini güvenli kılan ve Ortadoğu'da yeni bir çatışmayı da önleyen kapsamlı bir anlaşmayı müzakere etme şansına sahip olduklarını kaydeden Obama, müzakerelerin başarılı olacağının hiçbir garantisinin olmadığını ve nükleer bir İran'ı engellemek için masada tüm seçenekleri muhafaza edeceğini vurguladı.
Obama, ancak şu anda Kongre'den geçebilecek yeni yaptırımların diplomasinin çökmesini neredeyse garanti edeceği, Amerika'yı müttefiklerinden uzaklaştıracağı ve İran'ın nükleer programına yeniden başlamasına neden olacağını uyarısında bulunarak, "Bu mantıklı değil. Bu nedenle bu gelişmeyi tersine çevirme tehdidini içeren herhangi bir yaptırım tasarısını veto edeceğim. Amerikan halkı bizden sadece son çare olarak savaşa gitmemizi bekliyor ve bu akla bağlı kalmaya niyetliyim" diye konuştu.
