2013 Nobel Barış Ödülü “kimyasal silahların imhasına yönelik büyük çabalar harcadığı için” “Kimyasal silahların yasaklanması Örgütü” OPCW’e verildi. Nobel Komitesinin tarihinde ilk kez üst üste iki yıl uluslararası örgüt ödüle layık görüldü. 2012 Nobel Barış ödülünü Avrupa Birliği aldı.

Barış ödüllerinin tarihinde 1901 yılından başlayarak yalnız 10 uluslararası örgüte barış ödülü verilmiştir. Kızıl Haç örgütü üç kez bu ödüle layık görülmüştür. Hiç şüphe yok ki Kimyasal silahların yasaklanması Örgütünde görevini dürüstçe yapan ve bunun için teşvike layık olan uzmanlar çalışıyorlar. Fakat onlara böyle bir ödülün verilmesi şart mı?

OPCW’e Nobel Barış Ödülü,Suriye’nin kimyasal silahlarının uluslararası topluluğun kontrolü altına devredilmesi ile ilgili olarak verildi. Kimyasal silahların uluslararası topluluğun kontrolü altına alınması, Suriye’de büyük manasızca katliamın önüne geçmede yardımcı oldu. Fakat bizzat OPCW yalnız ilgili girişimi hayata geçiren örgüt oldu. Bu girişim Rusya devlet başkanı Vladimir Putin tarafından öne sürüldü ve ABD Dışişleri bakanı Con Kerri tarafından desteklendi. Ve böyle koşullarda barış ödülünün OPCW’e verilmesi, müzik ödülünün müzisyene değil de onun çalgısına verilmesine benzetilebilir.

Rus İnsani-politik araştırmalar Enstitüsü uzmanı Vladimir Slatinov konuyu şöyle değerlendiriyor:

Nobel Komitesinin değişik ilgili oyuncuların baskısı altında stereotiplere ve politik nezaket kurallarına giderek daha derin battığı izlenimi hasıl oluyor. Komite nezaketle davranarak kimseyi gücendirmemeye çalışıyor.

Tabii, sıradan kişilerden saklı olan şeylerin Nobel Komitesi için açık olduğu tahmini yapılabilir.

Örneğin 2009 Nobel Barış Ödülü “Uluslararası diplomasinin ve halklar arasındaki işbirliğinin sağlamlaştırılması amacı ile olaganüstü çabalar harcadığı için” ABD devlet başkanı Obama’ya verildi. Halbuki bir yıldan daha kısa bir süre içinde devlet başkanı görevini yapmış olan Obama tarafından o zaman ne gibi olaganüstü faaliyetler gerçekleştirilebilirdi?

2009 yılının Ocak ayında ABD devlet başkanı görevinde Corc Buş’un yerini alan Obama, Avurpalılarda kuvvetli bir izlenim bıraktı. Fakat sadece “Buş olmadığı için” yeni devlet başkanına ödül vermek, tuhaf şey olurdu. O zaman Nobel Komitesi başkanı, Barak Obama’ya Barış ödülünün gelecekte önemli faaliyetler göstereceği umudu ile peşin olarak verildiğini belirtmişti. Fakat Nobel’in vasiyetnamesinde ödülün avans olarak verilmesi olasılığı öngörülmüş değildir.

2012-de Nobel barış ödülünün Avrupa Birliğine verilmesi de, tuhaf bir izlenim bıraktı. Avrupa Birliğine Barış ödülu başlıca Avrupa ülkeleri Libya’ya karşı silahlı müdahale yapılmasına önayak olduktan bir yıl sonra verildi.Rusya Politik Analiz Merkezi Genel Müdürü Pavel Danilin bu hususta şunu söyledi:

Tüm böyle olaylar Barış ödülünü değerden düşürüyor. Ödül buna layık olanlara değil de tamamen başka insanlara veriliyor.

Rusya’daki öfkeci kafalar, bu yıl Nobel Komitesinin barış ödülünü Vladimir Putin’e vermemek için Kimyasal silahların yasaklanması Örgütünü buna layık gördüğünü iddia etmeye başladılar. Her halde böyle iddialar gerçeğe uymıyor. Nobel komitesine başvuru dilekçelerinin ödül verildiği yılın en geç 1 Şubatına kadar sunulması şarttır. Yani ödül gerçekte bundan önceki yıl için veriliyor. Böylelikle OPCW 2012 yılında ne gibi seçkin faaliyetler gerçekleştirdi, anlamak kalıyor.