Laboratuvar ortamında kök hücre üretmek için bilim insanları şimdiye kadar gen teknolojisi ve komplike biyokimya yöntemlerinden yararlanıyordu. Japon araştırmacıları ise bu işlemin limon asidi yardımıyla da gerçekleştirilebileceğini iddia ediyor.
Japonya’nın Kobe kentindeki RIKEN Araştırma Merkezi’nde çalışan gelişimsel biyoloji uzmanı Haruko Obokata deneylerinde genç farelerden aldığı kan hücrelerini kullanmış.
Japon bilim kadını, hücrelerin yüzmekte olduğu sıvının pH-değerini (sertlik derecesini) biraz sitrik asit (limon asidi) kullanarak 5,8’in altına düşürdüğünü belirtiyor. Haruko Obokata limon suyu ya da limonata kadar ekşi olmayan bu sıvıda bazı hücreler sağ kalmayı başaramazken, varlıklarını sürdürebilenler ise kök hücrelere dönüştüğünü kaydediyor.
Çok yönlü hücrelerin dönüşmesi
Kök hücreler deri, kas, karaciğer ve sinir hücreleri gibi her türlü vücut hücresine dönüşebiliyor. Normal olarak embriyonik kök hücrelerde bu çok yönlülük mevcut. Ancak son dönemde araştırmacılar, laboratuvarlarda insanlardaki normal, erişkin hücrelerden de bu tür çok yönlü hücreler geliştirmeyi başardılar.
Laboratuvar ortamında erişkin hücrelerden kök hücresi geliştirmeyi başardığı için Japon Şinya Yamanaka'ya 2012 yılında Nobel Tıp Ödülü verilmişti.
İnsan hücreleri de aside tepki veriyor mu?
Fareler üzerinde deneyler yapan biyolog Haruko Obokata şimdilerdeyse insan hücrelerinin de aside tepkisini ortaya çıkartmak istiyor. Ancak bu deneylerin henüz çok yeni olduğunu belirten bilim kadını, sonuçlar üzerine henüz bilgi vermekten kaçınıyor.
Aside maruz kalan hücrelerde bozulma
Bilim dünyası Japonya'daki bu deneyleri ilgiyle izliyor. Bazı bilim insanları hücrelerin maruz kaldığı asit banyosunun hücrelere zarar verdiğini ve onların varlığını tehdit ettiğini, hayatta kalabilmek için hücrelerin embriyonik kök hücresine dönüştükleri görüşünde.
Japonya'dan bu yönde gelen araştırma sonuçlarının ilginç olduğunu belirten Alman uzmanlar ise, bu sonuçların testlerden geçirilmesi ve eleştirel bir biçimde soruşturulması gerektiğini belirtiyorlar.
Diğer birçok araştırmacı gibi Alman araştırmacı Jürgen Hescheler de Japonya'da yapılan testleri kendi laboratuarında uygulamak istiyor. Bilim adamı çok yönlü hücrelerin örneğin kalp hücrelerine doğru gelişme gösterip göstermeyeceğini ortaya çıkartmak istiyor. Organ nakillerinde mükemmel hücrelere ihtiyaç duyulduğunu ifade eden Hescheler, aside maruz kalan hücrelerde herhangi bir bozulma olup olmadığını saptamak gerektiğini kaydediyor.