20 Ocak’ta görevi Barack Obama’dan devralan ABD’nin yeni başkanı Donald Trump’ın Suriye konusunda nasıl bir politika değişikliğine gideceği ve iki ülke ilişkilerinin bundan sonraki seyrinin nasıl olacağı merak konusuydu. Trump’ın son açıklamaları yeni dönemin ilk gerginliğinin fitilini ateşlemiş oldu.

 

ABD Başkanı Trump, Suriye’de sınıra yakın noktalarda güvenli bölgeler oluşturacağını resmen duyurdu. Trump’ın Suriye planını ilk olarak 25 Ocak’ta Reuters Ajansı dünyaya duyurdu. Trump’ın imzalamaya hazırladığı kararnameyi haberleştiren uluslararası ajansın ele geçirip yayımladığı belgede şu ifadeler yer aldı: “Dışişleri Bakanı, Savunma Bakanı ile birlikte, bu kararnamenin yayınlanmasından sonraki 90 gün içerisinde, evlerinden olan Suriyelilerin ülkelerine geri dönüş ya da üçüncü bir ülkeye kabul edilme gibi sabit yerleşim imkânları bekleyebilecekleri, Suriye ve çevresindeki bölgede güvenli bölgeler oluşturulması için bir plan üretmekle görevlendirildi.” Taslakta güvenli bölge kurulması istenen komşu ülkelerin isimleri ise yer almıyordu. Kısa süre sonra yaptığı açıklamada haberi doğrulayan Trump, milyonlarca mültecinin Avrupa’ya kabul edilmesinin büyük bir hata olduğunu savundu.

 

Trump’ın sözü edilen kararnameyi yakın zamanda imzalaması bekleniyor. 8 Kasım’da ABD’deki başkanlık seçimlerini kazanan Trump, birçok kez Rusya lideri Vladimir Putin’le iyi anlaşabileceklerini söylemiş, seçimlere Moskova’nın müdahale ettiğini belirten istihbarat raporlarını dikkate almamıştı. Suriye konusundaki anlaşmazlık, Trump ve Putin’in ilk kez karşı karşıya gelmesi anlamını taşıyor. Güvenli bölge önerisini daha önce Türkiye gündeme getirmiş ancak uluslararası toplumdan destek bulamamıştı. 

Rusya’dan jet cevap!

Rusya ise, uluslararası haber ajanslarının son dakika olarak geçtiği jet bir açıklamayla ABD’yi uyardı. Kremlin sözcüsü Dimitry Peskov, Washington’dan böyle bir adımın tüm sonuçlarını hesap etmesini istedi. ABD’nin Moskova’ya danışmadığını vurgulayan Peskov, “Bu, bir egemen karar. Bu planın, göçmenlerle ilgili durumu daha kötü hâle getirmemesi önemli. Fakat muhtemelen tüm olası sonuçların hesaplanması gerekiyor” dedi. 

Güvenli bölge Türkiye’de mi?

Reuters’in duyurduğu haberde yer alan bir ayrıntı çok dikkat çekici. Söz konusu haberde Trump’ın imzalamaya hazırladığı kararnamede, ‘Suriye ve çevresindeki bölgede güvenli bölgeler oluşturulacak’ deniyor. ‘Suriye çevresindeki bölge’ ifadesiyle hangi ülkelerin kastedildiği ise belirtilmiyor. Ama 3 milyondan fazla Suriyeli sığınmacıyı topraklarında barındıran Türkiye’nin bu bölgelerden biri olma olasılığı yüksek görülüyor. Bu bağlamda Trump’ın başında olduğu ABD’nin Türkiye’de ‘güvenli bölge’ oluşturmak gibi bir düşüncesi olabileceği ihtimali güçleniyor. Halihazırda en fazla Suriyeli sığınmacıyı Türkiye barındırıyor. Türkiye’yi bu konuda sırasıyla Lübnan ve Ürdün izliyor.