BM Genel Kurulu 67. Toplantılar dönemi bu gün başladı.
Toplantının başlıca konusunu, Suriye krizi eksenli olmak üzere Ortadoğu’daki durum oluşturacaktır. Suriye krizinin çözümü de BM Genel Kurul çerçevesinde gerçekleşecek BM Güvenlik Konseyi oturumunun ana gündem maddesi olacaktır. Bu toplantı döneminin başkanlığını Sırbistan eski Dışişleri Bakanı Vuk Jeremic yaptı.
Jeremic konuşmasında gerek güvenlik sorunları, gerekse Ortadoğu konusu formel açıdan Genel Kurul toplantısının kapsamlı gündeminin yalnız bir kısmını oluşturuyor. Diğer konular arasında Arktika’da ekolojik durum, insani sorunlar, uyuşturucu trafiği ile mücadele, bölgesel gelişme sorunları var. Fakat son günlerin olayları, Ortadoğu sorunlarının ön plana çıkmasına yol açtı. Bunu kaydeden Doğu Araştırmaları uzmanı Gumer İsayev konuşmasına devam ederek şunları söyledi.
“Sürekli olarak şu ya da bu şekilde varolan birçok eski uluslararası sorunun aşırı derecede şiddetlendiği ilginç bir dönem içindeyiz. İran’ın nükleer program sorunu, Amerikan elçisinin Libya’da öldürülmesi ile ilgili son olaylar da buna dahildir. Sözü geçen durum, skandal yaratan Amerikan filmi yüzünden Orta Doğu’da özellikle gerginleşmiş bulunuyor. Doğaldır ki, tüm bunlar uluslararası süreçlere etki yapıyor.”
Suriye krizi, Genel Kurul çerçevesinde yapılacak Güvenlik Konseyi’nin ele alacağı başlıca konu olacaktır. Bundan önce BM Genel Sekreteri, Suriye durumuna ilişkin kararı kabul edememesi yüzünden Güvenlik Konseyi’nin felce uğradığını açıkladı. Moskova ise böyle görüşün yalnış olduğunu savunuyor.
Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan kaydedildiğine göre, Moskova, BM Güvenlik Konseyi devre dışı bırakılarak Suriye’ye karşı olası tek taraflı eylem planlarından dolayı tedirginlik duymakta. Uzmanların kaydettiklerine göre, var olan dünya deneyimi, her çeşit tek yanlı girişimin sorunlu bölgelerde durumun daha da kötüleşmesine yol açtığını gösteriyor.
Genel Kurul’da devlet ve hükümet başkanlarının katılımıyla yapılan oturumlar ise 25 Eylül’de başlayıp 1 Ekim’de son bulacak.
Genel Kurul’un 67. Dönem gündeminde şu konular ön plana çıkıyor:
Güvenlik Konseyi reformu dahil olmak üzere, Genel Kurul’un çalışmalarının canlandırılmasını ve örgütün küresel yönetimdeki merkezi rolünün yeniden teyit edilmesini içeren Birleşmiş Milletler reformu.
Binyıl Kalkınma Hedefleri
İklim değişikliği ve sürdürülebilir kalkınma
Gıda Güvenliği
Çatışmalarda Barışın Sağlanması İçin Arabulucuğun Rolü
Silahsızlanma
Genel Kurul’un 2013 yılı Eylül ayı ortasına kadar sürecek olan 67. Dönem çalışmaları kapsamında, Haziran 2012’de Brezilya’da gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Konferansı (Rio +20)’nın sonuç belgesi de değerlendirilecek. Bunlara ek olarak, Genel Kurul 2013 yılında toplanacak 68. Oturumu için iki üst düzey toplantının hazırlığını yapacak. Bu toplantılardan birinin konusunu uluslararası göç ve kalkınma oluşturacak, diğeri ise “2015 ve sonrası için engellileri de kapsayan bir kalkınma gündemine doğru” başlıklı üst düzey bir toplantı olacak.
25 Eylül Salı günü başlayıp, 1 Ekim Pazartesi günü son bulacak yıllık genel oturumda, üye devletler temel uluslararası meseleler hakkındaki görüşlerini ifade etme fırsatı bulacaklar. Genel Sekreter ise, 52. dönemde başlatılan uygulama kapsamında, Genel Kurul’un açılışında BM’nin çalışamalarıyla ilgili raporunu üye ülkelere sunacak.
Genel Kurul’un bu yılki başlıca konusunu ise Genel Kurul Başkanı Vuk Jeremić‘in önerisi doğrultusunda “Uluslararası uyuşmazlıkların barışçıl yollarla çözülmesi” oluşturacak.
BM Özel ve Acil Durum Oturumları
Birleşmiş Milletler’in olağan oturumlarına ek olarak, Genel Kurul özel ve acil gündemle de toplanabiliyor. Günümüze kadar Genel Kurul, Filistin sorunu, BM bütçesi, silahsızlanma, uluslararası ekonomik işbirliği, uyuşturucu ile mücadele, çevre, nüfus, kadın hakları, toplumsal kalkınma, yerleşim yerleri, AIDS ve ırkçı apartheid rejimi ve Namibya gibi konularda 28 kez özel oturumla toplandı.
Güvenlik Konseyi’nin kendisini çıkmaza girmiş hissettiği konuları görüşmek üzere, bu güne kadar Genel Kurul 10 kez de acil oturum gerçekleştirdi. Bunlar 1956-Macaristan, 1956-Şüveyş, 1958 ve 1967- Orta Doğu, 1960-Kongo, 1980-Afganistan, 1980 ve 1982-Filistin, 1981-Namibya, 1982-İşgal altındaki Arap toprakları ve 1997-2009 yılları arasında gerçekleşen İsrail’in Doğu Kudüs’te ve işgal altında bulunan Filistin toprakları üzerinde gerçekleştirdiği yasadışı eylemleri görüşmek üzere düzenlenen oturumlardır.
Genel Kurul çalışmalarının yürütülmesi
Birleşmiş Milletler’in çalışmaları büyük çoğunlukla Genel Kurul’da alınan kararlarca belirlenir.
Genel Kurul tarafindan alınan kararlar genellikle:
Silahsızlanma, barışı koruma, ekonomik kalkınma, çevre ve insan hakları gibi özel konularda çalışmak ve rapor hazırlamak amacıyla, Genel Kurul tarafından kurulan komiteler ve diğer organlar ve
Birlemiş Milletler Sekretaryası yani Genel Sekreter ve uluslararası memurlar tarafından uygulamaya konur.
