Ana Sayfa İç Gündem Ülke Gündemi Dünya Gündemi Kütüphane Etkinlik Kültür -Sanat- Bilim Haber - Analiz Caferider
Azerbaycan Cumhuriyeti 102 Yaşında
Azerbaycan’ın Kurucu Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev, yetmiş beş yıl sonra modern Azerbaycan Devleti’nin başına geçtiğinde Mehmet Emin Resulzade’nin “Bir kere yükselen Bayrak, bir daha inmez” sözünün doğruluğuna tarih ve insanlık önünde tanıklık etmiştir
Paylaşım :
Mail Yazdır Yorum Yaz 0 Yorum
28-05-2020 17:16 - 3022 Okunma
Azerbaycan; Türk ve İslam toplumları arasında cumhuriyet rejimiyle tanışan ilk ülkedir. “Bir kerre yükselen bayrak, bir daha inmez” diyerek yola çıkan Mehmet Emin Resulzade ve arkadaşlarının 28 Mayıs 1918’de kurdukları laik ve demokrat Azerbaycan Demokratik Halk Cumhuriyeti bugün 102 yaşındadır.Azerbaycan’ın 102 yıl önce elde ettiği bu başarı gerçekte; yaşanan katliamların ve acı olayların eseridir. 1918 yılında Kafkas coğrafyasında Taşnak Ermeni ve Bolşevik çetelerinin Türk varlığını ortadan kaldırmak niyetiyle giriştikleri katliamlara, soykırıma ve zulme karşı Mehmet Emin Resulzade ve arkadaşlarının direnmelerinin ortaya çıkardığı bağımsız Azerbaycan devleti çağdaş anlayışta bir cumhuriyettir. 1918 yılının başında Taşnak Ermeni çetelerinin ve Bolşeviklerin Türklük kavramına ve Türklere karşı girişimleri Ermeni asıllı Bolşevik Baku Komünü Başkanı Stepan Şaumyan’ın Baku’de gerçekleştirdiği katliamla doruk noktasına ulaştı. Şaumyan’ın katliamında hayatını kaybeden Azerbaycan vatandaşlarının sayısı ondört bindir.
 
Bağımsız cumhuriyet
 
Bu katliamlardan sonra Mehmet Emin Resulzade’nin arkadaşları  Feteli Han Hoyski, Nesip Yusufbeyli, Samed Bey Mehmandarov, Aliağa Şıhlinski, Ali Merdan Topçubaşov, Hasan Bey Agayev ve M. Seyidov’un Tiflis’ te oluşturdukları Azerbaycan Milli Şurası, 28 Mayıs 1918’de Azerbaycan Demokratik Halk Cumhuriyeti’ni ilan etti. İlan edilen bu devlet, doğuda ilk kez özgür, demokrat, laik değerler esasında kurulmuş bağımsız bir cumhuriyettir. Devletin geçici  Şura hükümeti  faaliyetini önce Tiflis’te sonra Gence şehrinde sürdürdü. Bu arada, Azerbaycan Demokratik Halk Cumhuriyeti her geçen gün artan Ermeni ve Bolşevik tehditlerine karşı Osmanlı İmparatorluğu’ndan askeri yardım talebinde bulundu. Bu yardım talebine icabet eden Kafkas İslam Ordusu Bakü’ye girdi. Bakü’nün kurtarılmasıyla da hükümet merkezi buraya taşındı. Azerbaycan Demokratik Halk Cumhuriyeti  kurulduktan sonra 21 devlet tarafından tanınmıştı. İlk tanıyan devlet ise Osmanlı İmparatorluğu’dur.
 
‘Ağacın bir dalı’
 
Yıllar sonra Mehmet Emin Resulzade kaleme aldığı “Azerbaycan Cumhuriyeti” adlı eserinde, Azerbaycan’ı ve Azerbaycan halkını tanıtırken diyecektir ki;
 
“Azerbaycanlılar milliyet bakımından Türk, din bakımından İslam, uygarlık bakımından da Doğuludur! Kendisine mahsus lehçesiyle, Anadolu Türkçesine yakın bir şiveyle konuşan Azerbaycan Türkü, çeşitli şivelere sahip ve bulunduğu yerlere göre çeşitli isimler taşıyan büyük Türk ağacının bir dalıdır. Azerbaycan milletinin bugün oturdukları yerler, eskiden beri Türk halkının yaşadığı yerlerdir.”
 
Nuri Paşa ve arkadaşları
 
Bu arada önemle belirtmek isterim ki, iki ülkenin “tek millet” olma anlayışının temeli o günlerde atılmıştır. Bu anlayışın oluşumunda Kafkas İslam Ordusu’nun ve komutanı Nuri Paşa ve arkadaşlarının da hakkı ve payı vardır.
 
Günümüzün çağdaş Azerbaycan Devleti’nin milli marşı o günden hatıradır. Yüz iki sene önce ünlü Şair Ahmet Cevad’ın şiirinin Büyük Bestekâr Üzeyir Hacıbeyov tarafından bestelenmesiyle ortaya çıkan marş halen aynı canlılığı ve aynı ruhu temsil etmektedir.
 
Kurucu felsefe
 
Azerbaycan Milli Meclisi bugün, yüz iki sene önce ortaya konan kurucu felsefenin varisidir.
 
Azerbaycan’ın modern ordusunun temelleri de  o gün atılmıştır.
 
Doğuda kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanıyan ilk devlet Azerbaycan Demokratik Halk Cumhuriyeti’dir.
 
Bakü Devlet Üniversitesi o günlerde kurulmuştur.
 
Devlet Bankası tesis edilmiş, kendi para birimi oluşturulmuş ve posta pulları tedavüle  çıkarılmıştır.
 
Azerbaycan’ın Kurucu Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev yetmiş beş yıl sonra modern Azerbaycan Devleti’nin başına geçtiğinde hem Üzeyir Hacıbeyov’un müthiş bestesine, hem de Ahmed Cevad’ın ölümsüz mısralarına sahip çıktığı gibi Mehmet Emin Resulzade’nin; “Bir kere yükselen bayrak, bir daha inmez” sözünün doğruluğuna da, tarih ve insanlık önünde tanıklık etmiştir.
 
28 Mayıs Azerbaycan’ın doğum günüdür.
 
Doğum günün kutlu olsun Azerbaycan.
Paylaşım :
Mail Yazdır Yorum Yaz 0 Yorum
28-05-2020 17:16 - 3022 Okunma
Caferider Web TV
Video Galeri
Foto Galeri
Yazarlar Tümü
Şirali Bayat
ŞİA-CAFERİ AZERİ MİLLETİNİN YÜCELİŞ SERÜVENİ
Av. Sinan Kılıç
Selahattin Özgündüz’e neden saldırıyorlar?
İbrahim ŞEREN
ALLAH PEYGAMBERİNİ MUHATAP ALARAK YÜCE KURAN’DA ŞÖYLE BUYURUYOR
Mehdi AKSU
İRAN’DA SÜNNİLER!
Hamit Turan
ŞÎR-İ FIZZA
Çayan Uludağ
Mekteb-i Kerbela
Abdullah Turan
İmam Mehdi'nin Dünyaya Geldiğini İtiraf Eden Ehl-i Sünnet Âlimleri
Kasım Alcan
Hiç olmazsa dünyanızda özgür kişiler olun
Namık Kemal Zeybek
Osmanlı'da Alevi Katliamı
Orhan Kiverlioğlu
Biz büyük devlet iken
Seyyid Ahmedi Safi
Tüm Müslümanları ilgilendiren önemli sorun
Hüseyin Çaça
Kerbela Hadisesi-1-
Musa Ayaztekin
Muta Nikahı Nedir, Ne Değildir?
19-03-2024 | Ana Sayfa | Ana Sayfam Yap | Sitenize Ekleyin | Künye | Foto Galeri | Video Galeri | Yazarlar | İletişim | RSS
CaferiDer ® 2012  
Sitede bulunun içerikler ve analizler kaynak gösterilerek alıntılanabilir Tasarım & Yazılım : Network Yazılım