İran nükleer programıyla ilgili müzakereleri yürüten uluslararası arabulucular Altılısı’nın, İran yönetimine yeni bir teklifte bulunduğu açıklandı. 5+1 ülkeleri olarak bilinen BM Güvenlik Konseyi'nin 5 daimi üyesi (ABD, İngiltere, Fransa, Çin ve Rusya) ve Almanya, İranlıların müzakerelere yapıcı bir yaklaşım sergileyeceğini ve uygun bir yanıt verebileceğini umuyor.
Almatı’da konuyla ilgili bir bilgilendirme toplantısında açıklama yapan AB Dışişleri Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton’ın sözcüsü Michael Mann, yenilenen önerinin, Tahran’ın ifade ettiği endişelerini de içerdiğini belirtti. İran’a karşı yaptırım sorununun revize edilebileceğini belirten Avrupalı diplomat, yeni toplantıda atılım elde edilmesini beklemediğini de sözlerine ekledi.
Kazakistan’da İran nükleer programı konusunda yeni tur müzakerelerin başladığını bildirdi. Diplomatik kaynaklara göre görüşmeler 2 gün sürecek.
Öte yandan İran Milli Güvenlik Yüksek Konseyi Sekreteri Said Celili “Dünya, 5+1’in İran’ın Moskova görüşmelerinde ortaya attığı önerilerine mantıklı ve geçerli cevaplar vermesini bekliyor” dedi.
Fars haber ajansının bildirdiğine göre İran Milli Güvenlik Yüksek Konseyi (MGYK) Sekreteri Said Celili, 5+1 Grubu ile yeni nükleer görüşme turu için gittiği Kazakistan’ın başkentinde ülkenin Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’le görüştü.
Celili bu görüşmede yaptığı konuşmada, İran’la Kazakistan’ın nükleer silahların üretilip geliştirilmesinin önlenmesi ve dünyanın silahsızlandırılması konusunda ortak bakış açılarına sahip olmalarını NPT anlaşmasının dünyada uygulanmaya alınması yolunda büyük bir kapasite olarak tanımlaı ve “Bazı ülkeler şunu bilmeli ki, nükleer silahlarına dayanmak ve İran halkına çeşitli baskılar uygulamakla İran İslam Cumhuriyetini kendi nükleer haklarından alıkoyamazlar” diye vurguladı.
Celili ayrıca “Dünya topluluğu bugün 5+1 Grubu’nun İran’ın Moskova görüşmesinde ortaya attığı kapsamlı önerilerine mantıklı ve geçerli cevaplar vermesini bekliyor” dedi.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Nazarbayev de yaptığı konuşmada, NPT anlaşması çerçevesinde nükleer enerjiden yararlanmak her ülkenin hakkı olduğunun altını çizerek, bu konuda çifte standart politikası uygulamaktan kaçınılması gerektiğini vurguladı.
Müzakerelere katılan delegasyon çevrelerinden alınan bilgilere göre teklif, altın ve benzeri başka değerli madenlerin ticareti, petrol sanayisi ve uluslararası bankacılık aktiviteleri gibi çeşitli alanlarda İran'a uygulanan bazı yaptırımların yumuşatılmasını içeriyor.
Bunların karşılığında Tahran'dan uranyum zenginleştirme programını yüzde 20 ile sınırlandırması, şimdiye kadar zenginleştirilmiş uranyumu ülke dışına çıkarması ve Fordo nükleer tesislerini kapatması isteniyor.
İran ile Batılı altı ülke, Tahran'ın tartışmalı nükleer programını görüşmek için sekiz ay sonra ilk kez bir araya geliyor. Yaklaşık 10 yıllık geçmişi bulunan sorunun çözümünde daha önce İstanbul ve Moskova'da yapılan müzakereler sonuçsuz kalmıştı.
