26 Şubat 1992 tarihi, dünya tarihinin karanlık sayfalarına adını yazdırdı…
25 Şubat’ı 26 Şubat’a bağlayan gece tüm dünya, Dağlık Karabağ bölgesindeki Hocalı kasabasında Azerbaycanlı Türklerin Ermenistan’a bağlı kuvvetler tarafından toplu bir şekilde katledilmesine şahitlik etti.
Üzerinden geçen 30 yıla rağmen, yaşanan acılar hafızlardaki tazeliğini hiç kaybetmedi…
SİVİLLER VE ASKERLER KURŞUNA DİZİLDİ
Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla Azerbaycan'a karşı toprak iddiasında bulunmaya başlayan ve saldırıya geçen Ermeniler, 1991'in son günlerinde ablukaya aldıkları, bölgenin tek havaalanına sahip ve stratejik önem taşıyan Hocalı'yı ele geçirmek için harekete geçti.
Ermeni birlikler, Sovyetler Birliği’nin Hankendi’de konuşlanmış dönemin 366. Motorize Piyade Alayı’nın desteğiyle Hocalı’yı kuşattı. Şehre giriş çıkışlar kapatıldı ve şehir dört bir yandan tankların ateşine maruz kaldı.
Savunmasız kalan şehre giren Ermenistan’a bağlı askeri birlikler, asker ya da sivil ayırt etmeksizin insanları kurşuna dizdi.
Hocalılar, kendilerini kurtarabilmek için şubat soğuğunda ormanları aşıp nehirlerin buzlu sularıdan geçti.
Komşu Ağdam iline varabilmek için yollara düşen Azerbaycan Türklerinden geriye ise acı hatıralar kaldı.
GÖZLERİ ÇIKARILDI, KULAKLARI KESİLDİ…
Çoğu Ermeni askerleri tarafından kuşatılarak topluca öldürülürken, bir kısmı rehin alınarak kayıplara karıştı.
Ermeni askerlerinin rehin alınanlara yaptıkları eziyet, hafızalara kazındı.
Sivillerin kulakları ve burunları kesildi, gözleri çıkarıldı, çocuklar annelerinin gözleri önünde öldürüldü, kadınlar ve yaşlılar zırhlı araçların arkasına bağlanıp sürüklendi, hamile kadınları süngülendi…
İŞKENCELER HAFTALARCA DEVAM ETTİ
İnsanlıktan eseri olmayan bu işkencelere, haftalarca devam etti. Rehin alınan 1.275 Azerbaycan Türkü günlerce işkence gördü…
Kimisi ise dayanamayıp hayatını kaybetmiş ya da canına kıydı…
Yapılan bu işkenceler, ‘soykırım’ olarak tarihin kanlı sayfalarında kendine yer buldu.
SOYKIRIMIN BİLANÇOSU
Hocalı katliamında 83 çocuk, 106 kadın ve 70'ten fazla yaşlı olmak üzere toplam 613 insan öldürüldü. Toplam 487 kişi ise ağır yaralandı. 1.275 kişinin ise rehin alındığı olayda 150 kişi ise kayboldu.
AZERBAYCAN, SAVAŞ SUÇLULARININ CEZALANDIRILMASINI İSTİYOR
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 22 Nisan 2010 tarihli kararında, Hocalı'da yaşananlar, savaş suçları veya insanlık aleyhine suçlarla eşdeğer eylemler olarak görülüyor.
Bugüne kadar 15 ülkenin parlamentosu ve ABD'nin 16 eyaletinin meclisi Hocalı'da yaşananları kınayan ve soykırım olarak gören kararları kabul etti. Hocalı'da yaşananları dünyaya duyurmaya devam eden Azerbaycan, uluslararası toplumdan suçluların cezalandırılmasını talep ediyor.
KARABAĞ ZAFERİ, YAŞANAN ACILARA MERHEM OLDU
Her yıl Hocalı'yı mağlup halk olarak anan Azerbaycanlılar, ordularının 2020 yılında kazandıkları Karabağ Zaferi ile artık şehitlerini mağrur ve galip bir halk olarak anıyor.
İnsanlık tarihine kara bir leke olarak yazılan bu katliam, hiçbir zaman unutulmayacak olsa da işgal altındaki toprakların kurtarılması, Azerbaycanlıların kalbine su serpip teselli oldu.