Yemen’de 2011 yılında başlayan protestolar sonrası uzun yıllardır iktidarda olan devlet başkanı Ali Abdullah Salih ülkeyi terk etmek zorunda kalmıştı. Bu süreçle birlikte ülkedeki etkisini artıran Husi Ensarullah Hareketi, 21 Eylül 2014’ten bu yana başkent Sana’yı kontrol altında tutuyor. Ayrıca eylül ayında Barış ve Ulusal Ortaklık Anlaşması imzalanarak, Ulusal Uzlaşı Hükümeti kurulmuş ve kriz geçici olarak durmuştu.
Yemen Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi’nin Ofis Müdürü Avad Ahmed Mübarek, Ensarullah Hareketi tarafından ‘tutuklandı’.
Halk Komiteleri’nin Ensarullah Hareketi’ne bağlı El-Mesira televizyon kanalında yayımlanan açıklamasında, “Ahmed bin Mübarek’in gözaltına alınması, Barış ve Ortaklık anlaşmasına darbe vurmak isteyenlerin önünü kesmek için zorunlu bir adımdır” denildi.
Açıklamada ayrıca, Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi’nin yolsuzluk ve suçları örtmeye devam ettiği belirtilerek, Hadi’den durumun hassasiyetini idrak ederek, yolsuzluk ve suçları örtmemesi istendi.
19 Ocak: Cumhurbaşkanlı Sarayı çevresinde çatışmalar
Yemen Cumhubaşkanı Hadi (Fotoğraf: Credit Natalia Kolesnikova -AFP/Getty Images)
Yemen’in başkenti Sana’nın güneyinde Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın bulunduğu Sebi’n Meydanı civarında, saray muhafızlarıyla Husi milislerinin oluşturduğu Halk Komiteleri arasında çatışmalar başladı. Türkiye’de egemen medya ve Körfez medyası çatışmaları Husilerin darbe girişimi olarak verdi.
AA, “Yemen’de gerilim tırmanıyor” başlığıyla duyurduğu haberinde, “Husiler’in amaçlarına ulaşamadığını” ve saray muhafızlarının Husi militanları püskürttüğünü duyurdu. Haberde, çatışmaların ardından varılan anlaşma sonucu ateşkes sağlandığı ifade edildi. Ancak kısa süren bu ateşkesin ardından bölgede çatışmalar yeniden şiddetlendi ve Halk Komiteleri Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın koruma noktalarında kontrolü ele geçirdi. Ardından Cumhurbaşkanlığı Sarayı Husi militanlarının kontrolüne geçti.
Bu gelişmenin ardından Reuters’e açıklamalarda bulunan Ensarullah Hareketi lideri Abdulmelik el-Husi ise, Halk Komiteleri’nin Cumhurbaşkanlığı Sarayını ele geçirdiğine dair haberlerin doğru olmadığını belirterek, “Halk Komiteleri, silahların yağmalanmasını önlemek ve sarayı korumak için orada bulunuyor” dedi.
Husiler ile aşiretler arasında çatışmalar
Aynı gün, Beyda iline bağlı Reda ilçesinin El-Menasih ve Hubze bölgelerinde aşiretler ile Husiler arasında çatışmalar yaşandığı ve iki taraftan da kayıpların olduğu belirtildi.
yemen-cumhurbaskanligi-sarayi
Yakın Doğu Haber sitesinin haberine göre, Ensarullah Hareketi, Cumhurbaşkanlığı Muhafızları Komutanının karargahtaki silahları silahlı Ensarullah karşıtı aşiret güçlerine vermeye çalıştığını ve kendilerinin de buna engel olduklarını ifade edildi.
Körfez’den Ensarullah’a çekilme çağrısı
Suudi Arabistan liderliğindeki Körfez İşbirliği Konseyi, Sana’daki gelişmeler üzerine Riyad Askeri Havaalanı’nda olağanüstü toplandı ve Ensarullah Hareketi’ni meşru yönetime darbe yapmakla suçlayarak Cumhurbaşkanı Hadi’ye desteğini açıkladı. Konsey ayrıca Husilere saraydan ve başkent Sana’dan çekilme çağrısı yaptı.
Ensarullah liderinin açıklamaları
Yemenliler, Ensarullah lideri Abdulmelik el-Husi’nin açıklamasını izliyor.
Ensarullah Hareketi’nin lideri Abdulmelik el-Husi, ülkesinin çöküşe doğru ilerlediğini söyledi.
Husi, Ensarullah Hareketi’ne bağlı El-Mesire kanalında yaptığı konuşmada, “Yemen siyasi, ekonomik ve güvenlik açısından çöküşe doğru ilerliyor” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Hadi’yi “yolsuzluğu himaye etmek”, yönetimi de yolsuzluğa batmış olmak ve El Kaide terör örgütünü silahlandırmakla” suçlayan Husi, Anayasa taslağında ivedilikle değişikliğe gidilmesi ve “Barış ve Ulusal Ortaklık Anlaşması’nın uygulanması çağrısı yaptı.
Abdulmelik el-Husi’nin konuşmasındaki en önemli noktalardan biri, Paris’teki saldırılardan sonra bir anda dünya gündemine giren Arap Yarımadası El Kaidesi’nin Yemen’deki konumu oldu. Husi, Cumhurbaşkanı Hadi’nin El Kaide ile mücadeleden bilerek geri durduğunu belirterek, Hadi’nin orduya örgüte saldırı emrini vermediğini öne sürdü.
Husi, Ensarullah Hareketi’ne bağlı Halk Komiteleri’ni de överek, “Ordunun yapmadığı işi biz yaparak El Kaide ile mücadele ediyoruz” mesajı verdi. Ayrıca El Kaide yanlısı Sünni aşiretlerin güçlü olduğu Ma’rib kenti başta olmak üzere ülkedeki güvenlik sorununa bir çözüm bulunmasına değindi.
Yemen’de meşru devlet otoritesinin bir an önce sağlanmasını isteyen Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Ban Ki-moon, tüm taraflara çatışmaların durdurulması ve itidal çağrısı yaptı.
21 Ocak: Başbakan Bahhah “güvenli bir yere” gitti iddiası
AA, Yemen’de hükümet kaynaklarına dayandırdığı haberinde, Yemen Başbakanı Halid Mahfuz Bahhah Cumhurbaşkanlığı Sarayı’ndan ayrılarak, “güvenli bir yere” gittiğini belirtti. Ayrıca Yemen Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi’nin Husiler tarafından konutunda ev hapsinde tutulduğu iddia edildi.
Sosyal medya ve bazı internet sitelerinde ise, Cumhurbaşkanı Hadi’nin ‘‘güneye kaçtığı” ve memleketi Lahic ya da Aden’de olabileceği iddiaları yer aldı.
Hadi, Ensarullah’ın şartlarını kabul etti
Yemen Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi’nin, krizin sona ermesi için Ensarullah Hareketi lideri Abdulmelik el-Husi’nin sunduğu şartları kabul ettiği iddia edildi.
Yapılan anlaşma, Ensarullah Hareketi’nin Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve çevresinden çekilmesi ve Cumhurbaşkanlığı Ofis Müdürü Mübarek’i serbest bırakmasını buna karşılık hükümetin de anayasa taslağında Barış ve Ulusal Ortaklık Anlaşması doğrultusunda düzenlemeleri içeriyor.
AFP ise, anlaşmanın ardından Ensarullah Hareketi’ne bağlı güçlerin başkent Sana’yı büyük ölçüde kontrolünde tutmaya devam etmekle birlikte Cumhurbaşkanlığı Sarayı’ndan çekilmeye başladığını ve hayatın normale döndüğünü duyurdu.
İran: “Husileri destekliyoruz”
İran dini lideri Ayetullah Ali Hamanei’nin Uluslararası İlişkiler Danışmanı Ali Ekber Velayeti, Husileri desteklediklerini açıkladı.
Velayeti, Hizbullah’ın ülkeye yönelen tehditlere karşı Lübnan ordusunun yanında yer aldığını hatırlatarak, “Hizbullah’ın Lübnan’da üstlendiği rolü, Ensarullah’ın da Yemen’de üstlenmesini umut ediyorum” ifadelerini kullandı.
ABD’den Yemen açıklaması
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Jen Psaki’ye günlük basın toplantısında Yemen hükümetinin başında Cumhurbaşkanı Hadi’nin bulunduğunu belirterek, “Hadi, ülkenin meşru cumhurbaşkanı kalmayı sürdürüyor. Kendisiyle temastayız, kendisi şu an evinde” diye konuştu.
Olayları yakından izlediklerini ve tüm tarafları ateşkes yönünde diyaloga devam etmeye teşvik ettiklerini dile getiren Psaki, “Cumhurbaşkanı Hadi’nin kontrolü kaybedip kaybetmediğine” yönelik soru üzerine, bunun, şu anda bulundukları noktanın daha birkaç adım ilerisine gitmek anlamına geldiğini ifade ederek, daha o noktaya gelinmediğini belirtti.
22 Ocak: Cumhurbaşkanı Hadi ve hükümet istifasını sundu
Halid Mahfuz Bahhah başkanlığındaki hükümet, “Ensarullah Hareketi’nin yönetime müdahale ettiği ve mutabık olunan anlaşmalara uymadığı” gerekçesiyle istifasını Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi’ye sundu. Hükümetin istifasının ardından, Cumhurbaşkanı Hadi’de, Yemen Meclis Başkanı Yahya Ali er-Rai’ye istifasını sundu.
Ancak, Yemen Meclis Başkanı Rai, Hadi’nin istifa talebini geri çevirdi. Rai, Cumhurbaşkanı Hadi ve hükümetin istifası üzerine meclisi 25 Ocak tarihine acil toplantıya çağırdı.
Tüm bu gelişmeler sonrası ABD Savunma Bakanı Chuck Hagel, Yemen kıyılarındaki ABD askeri güçlerine alarm emri verdi.
Yakın Doğu Haber sitesinin haberinde, Yemen Cumhurbaşkanı Mansur Hadi ile Ensarullah Hareketi arasında anlaşma yapıldıktan ve çatışmalar sona erdikten sonra Hadi’nin istifa etmesini Suudi Arabistan’ın baskısının bir sonucu olarak yorumlayan uzmanlar, Suudi yönetiminin Hadi’yi istifaya zorlayarak ülkeyi kaosa sürüklemek ve Ensarullah’ın kazanımlarına yok etmeye çalıştığını ifade ediyor.
Sendika.Org
