Azerbaycan 20 Yanvar şehitlerini anıyor. Dünyanın birçok ülkesinde günle ilgili anma programları düzenleniyor. 20 Yanvar şehitleri Türkiye'de de anılıyor. İstanbul Halkalı'da günle ilgili Zeynebiye Camii'nde şehitler için taziye töreni düzenlendi. Şehitler için Kur'anı kerim okundu, dualar edildi.

Özgündüz'den 20 Yanvar Mesajı

Türkiye Caferileri Lideri Selahattin Özgündüz 20 Yanvar günüyle ilgili şunları söyledi:  24 yıl önce bugünlerde cevanlarımız, yiğitlerimiz Rus tankları altında can verdiler. Onlar, kanlarıyla Hazar Denizi'ni boyayıp Azerbaycan halkının istiklal meşalesini tutuşturdular ve bize bağımsız bir Azerbaycan devleti bıraktılar. Bir Türk devleti, bir İslam devleti daha dünya arenasına çıkmış oldu.
 
Biz, millet olarak, şehitlerini unutanlardan değiliz. 1400 yıl önceki şehitlerimizi unutmuyoruz, kendi hayatımızda şahit olduğumuz 20 Yanvar şehitlerini hiçbir zaman unutmayacağız. Azerbaycan'ımızın bağımsızlığının temelini atan şehitlerimize Allah'tan rahmet diliyorum.

CAFERİDER Başkanı Kılıç'tan 20 Yanvar Mesajı

Caferilik İnancını Tanıtma Araştırma ve Eğitim Derneği Başkanı Av. Sinan Kılıç, Azerbaycan Şehitleri Anma Günü münasebetiyle bir mesaj yayınladı:

“20 Yanvar/Ocak, bir yandan Azerbaycan’ın bağımsızlık arzusuna karşı Rus Kızıl Ordu birliklerince desteklenen Ermeniler tarafından uygulanan katliam nedeniyle matem günü, diğer yandan da Azerbaycan'ın bağımsızlık tohumlarının atıldığı şan ve şeref günüdür.
 
Kızıl Ordu'nun Ocak 1990'da Bakü'de yaptığı katliam insanlık tarihine kara bir leke olarak yazılırken, Azerbaycan Türkleri'nin bağımsızlık ve özgürlük istekleri ilelebet sürecek bir zaferle sonuçlanmıştır.
 
Bu katliam Ermeni saldırılarının ardından Moskova'nın yardım ve desteği zemininde gerçekleşmiştir. Ne yazık ki bu katliama gerekli tepkiyi veremeyen Türk ve İslam dünyası sonraki yıllarda Karabağ'ın birçok yerinde gerçekleştirilecek katliamlara davetiye çıkarmış ve Ermenileri  cesaretlendirmiştir.
 
O soğuk kış gecesinde 133 kardeşimiz şehit olmuştur. Ama bu ve benzeri katliamlar Azeri Türklerinin özgürlük ve bağımsızlık mücadelesini bastırmaya, bu ateşi söndürmeye yetmemiştir.
 
Üç renkli ay yıldızlı bayrağı kanlarıyla Azerbaycan göklerine çeken şehitlerimizi rahmetle anıyoruz. Yakın tarihte, bizzat şahitlik ettiğimiz 20 Yanvar'ı unutmamak, unutturmamak görevimizdir.
 
Vatan uğrunda bedenini siper eden ve bugün Şehitler Hıyabanı'nda ayyıldızın altında uyuyan, Azerbaycan Türkü´nün bağımsızlık yolunu açan kadın-erkek, yaşlı-genç vatanperver kardeşlerimize Allah’tan rahmet diliyor, onların manevi huzurunda saygıyla eğiliyoruz. Ruhları şad olsun!

20 Yanvar Hadisesi
 
1990 yılının başlarında, Ermenilerin artan toprak taleplerine ve Sovyet yönetimine tepkilerini dile getirmek isteyen binlerce Azerbaycanlı Türk, Bakü'nün Azadlık Meydanı'na akın etti ve uzun süreli mitingler başlatı.

Mitingleri dağıtmak amacı ile 20 Ocak'ta Bakü'nün çeşitli bölgelerinde şehre giren Sovyetler Birliği Kızılordu askeri birlikleri, aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu 150 kadar sivili katletti, yüzlerce vatandaşı ise yaraladı.

Şehit cenazeleri onbinlerce insanın parmak uçlarında onbinlerce karanfille süslenerek ebedi istirahatlerine uğurlandı. Hem de oldukça anlamlı bir yere, 1918'de Azerbaycan'ın bağımsızlığı için şehit olmuş Anadolu ve Azerbaycan Türklerinin toprağa verildiği bir yere... Komünizm döneminde yok edilerek “Dostluk Parkı” yapılan Şehitler Hıyabanına yani Şehitler Bahçesi'ne...

O soğuk Ocak gecesi vatanını canından aziz bilen, bedenini siper ederek Azerbaycan Türkü'nün bağımsızlık yolunu açarak Şehitler Hıyabanı'nda uyuyan vatanperverler Azerbaycan için son değil bir başlangıç olarak tarihe geçti.

20 Ocak 1990 bir dönüm noktasıydı. Çünkü Sovyetlerin Bakü'ye saldırısı bağımsızlık mücadelesini sindirmedi aksine bağımsızlığını hedefleyen milliyetçi hareketi ve Azerbaycan Halk Cephesi'ni daha da güçlendirdi.

Ülkede Sovyet dönemine ait isimler, heykeller kısacası bütün izler yavaş yavaş kaldırılmaya başlandı.

Azerbaycan'da yakılan bağımsızlık ateşi sadece Azerbaycan'ın değil Sovyetler bünyesindeki diğer halklarında bağımsızlık kıvılcımını ateşlemişti.

Azerbaycan'da yakılan bağımsızlık ateşi Moskova'da etkisini 19 Ağustos 1991'de gösterdi. Moskova'dan sıcak haberler gelmeye başladı. Mihail Gorbaçov'a yönelik darbe girişimi başlamıştı.

Bu gelişme diğer Sovyet Cumhuriyetlerinde olduğu gibi Azerbaycan'ın da bağımsızlık sürecini hızlandırdı. 18 Ekim 1991'de Azerbaycan Devleti'nin Bağımsızlığına ilişkin Anayasa Akti kabul edildi ve 29 Aralık'ta referanduma gidilerek 18 Ekim 1991 tarihli bağımsızlık kararı onaylandı.

Azerbaycan'ın ilk tanıyan ülke de 9 Kasım 1991'de Türkiye oldu.