Suriye ile ilgili uluslararası konferans anlaşıldığı kadarı ile haziranda yapılacak. Görülen o ki anlaşmazlığın politik çözümünün gerekli olduğunu tüm ana uluslararası aktörler artık anlıyorlar.

BM Genel Sekreteri Pan Gi Mun, yaptığı açıklamada Güvenlik Konseyi daimi üyeleri ile yaptığı görüşmelerin Suriye sorununun çözümü ile ilgili uluslararası konferansın haziran ayında yapıalabileceğini düşünmesine imkan veriyor. Böyle bir konferansın yapılması ile ilgili ilk adımlar Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve ABD Dışişleri Bakanı John Kerry arasında mayıs sonunda yapılan görüşmelerde dile getirilmişti. Bunun ardından Suriye tarafından Enformasyon Bakanı Omran Al-Zoabi konferansa hazır olduklarını açıkladı. Suriye Özgür Ordusu lideri Salim İdris de barışçı çözüm sürecinin başlamasından yana olduğunu dile getirdi.

Küresel Politikada Rusya dergisi baş yayın yönetmeni Fyodor Lukyanov, ortaya çıkan Suriye’nin parçalanması sürecine fırsat verilmemesi gerekliliği konferansın yararına diye düşünüyor. Lukyanov sözlerine şöyle devam etti:

Bu tehdit anlaşılan o ki gerçekten ciddiye alındı. Bunun nedeni Suriye devletinin o derece değerli olması değil, etnik ve dini bakımdan parçalanmanın kaçınılmaz bir şekilde komşu devletlere de sıçraması ihtimalidir. Çünkü o durumda her toplumun, grubun ve alanın dışarıdan bir koruyucusu olacak. Üstelik bu Washington’daki dayılar değil, Ürdün, Türkiye, neresi olursa olsun komşu ülkelerdeki dayılar bu işlevi üstelenecekler. İşte bu noktada anlkaşmazlığın sınırları ortadan kalkıyor ve bu da tabii ki herkesi çok korkutuyor.

Bugüne kadar Rusya ve Batı arasındaki kilit çelişki atılacak adımların düzeni ile ilgili olmuştur. Washington’un ısrar ettiği düzen şöyle idi: Önce Başar Esad gidiyor, ondan sonra da yeni iktidar koalisyonu kuruluyor. Moskova ise önceklikle Suriye’deki yeni yönetim formu tartışılmalı, ardından da Suriyeliler kendileri ülkeyi şahsen kimin yöneteceğine karar vermeli görüşünde idi.

Stratejik değerlendirme ve analiz Enstitüsü doğu uzmanı Sergey Demidenko, şimdi bu iki yaklaşım arasında ortak noktaların ortaya çıktığını düşünüyor. Demidenko sözlerine şöyle devam etti:

Ana uluslararası katılımcılar, ABD, Rusya ve AB’ni kastediyorum, yavaş yavaş bu konuda bazı ortak noktalara sahip olduklarını anlamaya başladılar. Şimdi Rusya, AB ve ABD, Suriye muhalafetinin tanımı konusunda görüşlerini birbirlerine yaklaştırıyorlar. Başar Esad rejiminin devrilmesinden sonra iktidarı üstlemeyeceği açık bir şekilde görülüyor. Muhalefet bundan sonra da ülkeyi krizden çıkarma kabiliyetinde olmayacak.

Anlaşmazlığın çözümü konusunda şimdiki en önemli zorluk tüm savaşan tarafların anlaşmazlığın devam etmesinde çıkarı olması. Radikal isyancı gruplar için iktidara gelmenin tek yolu güç kullanarak yıkmak. Şam için anlaşmazlığın devam etmesi ise muhalafet tarafından işlenen her savaş suçunun dünya kamuyonun gözünde daha kötü görünmesine neden olmasında. Çarpışan taraflara bu çıkmazdan çıkması konusunda yardım etmek düşünülen uluslararası konferansın ana amacı olmalı.