İran Ulusal Yüksek Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri ve Nükleer Müzakereci Said Celili, dün akşam Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton ile görüşmesinin ayrıntılarını bugün bir basın toplantısı düzenleyerek anlattı.

İran'ın İstanbul Başkonsolosluğu'ndaki basın toplantısının ağırlıklı gündemi nükleer müzakerelerde gelinen noktadan çok, Reyhanlı'daki bombalı saldırı, Suriye'de yaşanan olaylar hatta Türkiye'deki açılım süreciydi. Bir gazeteci, aynı zamanda İran İslam Cumhuriyeti Ulusal Yüksek Güvenlik Konseyi Genelsekreteri olan Celili'ye açılım sürecini ve PKK militanlarının Türkiye sınırları dışına çıkması konusunda İran'ın ne düşündüğünü sordu. Celili bu soruya "Türkiye'nin güvenliği İran'ın güvenliğidir. Türkiye'nin milli güvenliği artıran ve birlik beraberliği güçlendiren her türlü hareketini destekliyoruz" yanıtını verdi.

"HALKLARIMIZIN DÜŞMANLARINA İZİN VERMEMEMİZ GEREKİYOR"

Reyhanlı saldırısını da değerlendiren Said Celili'ye, bombayı patlatan odakla ilgili bir tahminleri olup olmadığı soruldu. Celili bu soruya,"Emniyet tek bir konu değildir. Birbirine bağlı bir konudur. Türkiye ile çok dostane ilişkilerimiz var. Biz Türkiye'nin emniyetini, kendi emniyetimiz biliyoruz. Halkalarımızın düşmanlarına izin vermememiz gerekiyor" diye yanıt verdi. Celili , "Türkiye bölgemizde çok güçlü bir kapasiteye sahiptir. Irak'ta aynen öyle. Suriye geçmiş on yıllarda çok güçlü bir direniş hattı olarak ortaya çıktı. Siyonist devlete karşı duruyordu. Bütün kapasitemizi bölge ülkelerinin birbirine yanaşması için kullanacağız. İtilafları aza indirmeye çalışacağız. Dostluklar ne kadar artarsa güvenlik ve refah da o oranda artacaktır" diye konuştu.

"MASUMLARI ÖLDÜRENLER MAHKUM EDİLMELİ"

Reyhanlı saldırısının hiç bir şekilde örtbas edilemez olduğunu belirten Celili, " Suçsuz insanları öldürenler, her zaman mahkum edilmeli. Özellikle de arkadaşımız, kardeşimiz olan Türk halkına karşı böyle bir olay yapıldıysa, kınıyoruz böyle bir olayı. Bu İran'ın resmi düşüncesi, İran'ın kamuoyunun bakış açısı da böyle. Bölge düşmanlarının aramıza nifak sokmasına izin vermemeliyiz "şeklinde konuştu.

SURİYE'NİN TEK ÇÖZÜM YOLU DEMOKRASİ

İran'ın Suriye politikası konusunda bir değişiklik olup olmayacağı şeklindeki bir soruya da yanıt veren Said Celili, " Suriye politikamız bellidir. Biz bu krizin başından beri her türlü şiddeti ve silahlı yolu kınadık. Suriye'nin tek bir çözüm yolu var. O da demokrasi. Bu da milli görüşmelerle ve seçimle sağlanabilir. Herkes bu zemini hazırlamalıdır. Sonuç olarak Suriye'nin geleceğini, Suriye halkı belirler" dedi.

MÜZAKERELERE DEVAM

Türkiye'de bulunduğu süre içerisinde herhangi bir yetkiliyle görüşemediğini belirten Celili, nükleer müzakereler konusunda gelinen noktayı da değerlendirdi. Celili, Ashton ile yaptıkları göreşmenin uzun ve verimli geçtiğini belirterek, "Ayrıntıları konuşma fırsatını bulduk. Yeni öneriler üzerinde çalışmak için karar verdik. Görüşmelere devam kararı aldık şeklinde konuştu.

"İRAN'IN URANYUM ZENGİLEŞTİRME HAKKI TANINSIN"

Belirli bir çercevede her türlü işbirliğine hazır olduklarını söyleyen İran'ın Nükleer Müzakerecisi Said Celili en önemli şartlarının İran halkının barışçı nükleer hakkının tanınması olduğununun altını çizdi. Celili, "İran'ın uranyum zengileştirme hakkı tanınsın " dedi. İran'ın büyük bir kapasiteye sahip olduğunu söyleyen Celili, "İran'ın nükleer silahların yayılmasının önlenmesi konusundaki kapasitesi kullanabilir. İran halkının haklarını savunmak ve barışçıl amaçlı nükleere sahip olma konusunda kamuoyu desteği var. Bu İran'da meşru bir hak sayılıyor. Bütün üyeler, barışçıl amaçlı bu enerjiden faydalabilirler. Böyle bir hakkı engellemeye güçleri yok. Uluslararası toplum diye bir söz kullanıyorlar, ama bu doğru değil. 3-4 ülke tarafından kullanılıyor bu söz. Bağlantısızlara bakarsak uluslararası toplumun yarısından fazlasını kapsıyorlar. Onlar İran'a destek veriyor. O ülkeler sanki uluslararası toplumu temsil ediyor. Bu doğru değil" dedi.

FIRSATLAR DEĞERLENDİRİLMELİ

Daha önceki müzakerelerde yeni adımlar atılması konusunda anlaşmaya vardıklarını söyleyen Celili, dün akşam İstanbul'da gerçekleşen görüşmede bu adımların neler olabileceği konusunda değerlendirmeler yaptıklarını söyledi. Said Celili, " Biz her zaman söyledik. Bazen bazı fırsatlar doğuyor. Onlar o fırsatları kullanmazsa, o fırsatlar bir daha gelmez. Tahran bildirisinin ana hattı zenginleştirilmiş uranyum nasıl tesis edilebilirdi. Onlar bu imkandan yararlanmak yerine, başka bir karar aldılar. İran temel haklarını kullanarak yüzde 20 uranyum zenginleştirmesini kendisi gerçekleştirdi. Onlar o fırsatı kaçırdılar. İran halkı temel haklarını elde eder. İran'ın o gücü var" şeklinde konuştu.

GÖRÜŞMELER DEVAM EDECEK

Catherine Ashton ile bir sonraki görüşmesinin çerçevesinin belirlenip belirlenmediği şeklindeki bir soruya yanıt veren Celili, " Bu görüşmelere mutlaka devam edilmesi kararı alındı" dedi. Celili, "Ne zaman isterlerse biz bu görüşmeleri yapmaya hazırız. İran Cumhurbaşkanlığı seçimlerinden önce de olabilir, sonra da olabilir. İrtibat devam edecek, yakın gelecekteki görüşmenin çercevesini belirleyeceğiz " şeklinde konuştu.

ABD DİKTATÖRLERİ DESTEKLİYOR

İran'ın kendi imkanlarını kullanarak nükleer teknolojisini hayata geçirdiğini söyleyen Said Celili, "İran, 10 ülke arasına girdi. İran'da bilimsel alandaki gelişme uluslararası normların 11 kat üzerindedir. İnkar edilemez bir husus ki, İran direniş sayesinde bir çok alanda gelişti. Amerika dostlarını hep diktatörlerden mi seçecek? Bu Amerikalılara daha çok masraf çıkarıyor. Desteklediği diktörler, halkları tarafından devre dışı bırakılıyor. Mübarek ve Bin Ali'nin durumunu gördük" ifadesini kullandı.

ÇOĞULCU DİNİ DEMOKRASİ...

İran Cumhurbaşkanlığını aday olduğunu hatırlatan ve "Seçimlerde bir ittifak kuracak mısınız " diye soran bir gazeteciye gülümseyerek yanıt veren Said Celili, "İran ülke olarak bir çoğunlukcu dini demokrasi sistemine sahip. Siyasi rekabet artarsa, onu bizim sistemin gücü olarak görüyoruz. Siyasi gelişmeler, siyasal tartışmalar önemli sayılır. İran'da herhangi bir seçim yapıldığında, İran'ın iktidar gücü artıyor. Seçimler, İran halkının kapasitesini fırsata çeviriyor " diye konuştu. DHA