Güney Urallar bölgesindeki Çelyabinsk şehrinde eşi olmıyan bir deney gerçekleştiriliyor. Bu yılın başında yerli Patlama Güvenliği Servisinde Marta isimli sıradışı bir istihkamcı çalışmaya başladı. Marta Rusya’nın patlayıcı bulabilen ilk sıçanıdır. Çelyabinsk uzmanları sıçanı istihkamcı olarak kullanma fikrini Libya, Tanzanya ve Latin Amerika ülkelerinin meslekteşlarından edindiler. Bu ülkelerde özel öğretim görmüş sıçanlar mayın tarlalarında patlayıcı arar. Sıçanların düşük ağırlığı ve ufak boyutları nedeniyle mayın patlamaz. Sıçanın bulduğu patlayıcı ise istihkamcı tarafından etkisiz hale getirilir ya da özel şekilde işaretlenir.

Çelyabinsk Patlama Güvenliği Servisi Başkanı İgor Gamov, Ural’lı sıçan Marta’nın özel köpek istihkamcıların öğretim programına göre öğretildiğini anlattı:

‘Öğretimin birinci aşamasında trotil isimli patlayıcı bir maddenin taklidini kutuya koyuyoruz. Yanında da yem var’.Hayvan terbiyecileri böyle yönteme ‘yemek ile bağlama’ derler. Sıçan patlayıcının kokusunu hatırında tutuyor. Bir sonraki sefer onu hissediğinde ikram almak için etrafında dönmeye ya da arka ayakları üzerinde durmaya başlar. Köpek terbiyecilerine göre kemirgenler köpeklerden daha akıllı, koku alma kabiliyeti de daha çok gelişmiş. Köpeğin mayın ve patlayıcı bulmayı öğrenmesi için ortalama bir yıl gerekiyor, sıçan için ise dört ay yeterli.

Şu an Marta bir yıl ve iki ay yaşında. O çok akıllı ve kolayca öğreniyor. Öğretiminin sadece yazın başına doğru tamamlanmış olmasına rağmen şu an bile ona tam anlamda istihkamcı denilebilir. Küçük görevli, köpeğin ulaşamadığı yerlerde patlayıcı kolayca bulabilir.

Çelyabinsk’li Marta mayın tarlalarında çalışmıyacak. Ama yapacağı iş çok önemlidir. İgor Gamov, sıçanın her zaman çok sayıda insanın ziyaret ettiği büyük alışveriş merkezleri, stadlar, konser salonlarını patlayıcı bakımından kontrol ediyor olacak.

Çelyabinsk istihkamcılarının sözlerine göre Marta, sahiplerini kıskandırmaya bile başlayan meslektaşları köpekleri birçok alanda geride bıraktı. Rusya’da benzeri görülmemiş deney sonuçlarının başarılı olması halinde uzmanlar kemirgen istihkamcılar ekibini oluşturmayı hedeflemektedir.

Rus kurtarma ekiplerinin de kemirgenleri kullanma planları var. Sıçanlara insanları enkazlar altında arama öğretilecek. Böylece zarar veren kemirgenler yakında insanın yardımcıları ve belki de kurtarıcı kahramanlar olabilecek.