Washington Post gazetesinde yayımlanan bir haberde Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ile ilişkilerini sekiz yıllık aranın ardından yeniden kurmak isteyen Arap ülkelerine karşı ABD yönetimi yaptırım tehdidinde bulundu.

 

ABD’den bazı yetkililere dayandırılan habere göre, geçen yıl Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) tarafından Şam’da büyükelçilik açılması ve diğer Arap ülkelerinin Şam ile ilişkileri yeniden başlatma girişimlerinin ardından Trump yönetimi müttefiki olan Arap ülkelerine Suriye’nin yeniden inşasına katılmaları durumunda ABD yaptırımlarının uygulanacağı tehdidinde bulundu.

 

Haberde Esad’ın İran’la ilişkilerine ve son Tahran ziyaretine de atıfta bulunarak Arap ülkelerinin İran’ın müttefiki olan Suriye’nin yeniden inşasına katkıda bulunmak ve Esad ile yeniden ilişki geliştirmek konusunda çekinceleri olduğu ileri sürüldü.

 

Habere göre ABD Suriye’deki İran güçleri çıkmadan Arap ülkelerinin ülkenin yeniden inşasında yer almasına engel olmak istiyor.

 

Haberde Rusya’nın ise tersi bir yönde hareket ettiği ve Arap ülkelerini Suriye'deki İran etkisini azaltmak için Şam ile ilişkilerini yeniden kurmaya çağırdığı belirtiliyor.

 

Suriye’de iç savaşı kışkırtan Arap ülkelerinin artık "görünür gelecekte" Esad’ın iktidarda kalacağını kabul ettiği bilinirken, Suriye’nin savaş sonrası yeniden inşası için gerekli olan tahmini 400 milyar dolarlık yatırımın bir kısmının Arap ülkeleri tarafından karşılanmasını umduğu ifade ediliyor. Haberde Şam ile yakın ilişkileri bulunan Selim Zahran adlı bir siyasi danışmanın, Arap ülkelerinin Esad’a “adeta bir güzellik yarışması”na çıkmış gibi yeniden inşaya katılmak için teklifler götürdüğü ifadelerine yer veriliyor.

 

Arap hükümetlerinin Suriye’de İran ve Türkiye’nin artan nüfuzundan memnuniyetsizlik duyduğu belirtilen haberde, Birleşik Arap Emirlikleri Dışişleri Bakanı Enver Gargaş’ın “Şam’daki Arap nüfuzu sıfır. Çünkü 2011’de köprüleri yaktık ve bu da bölgedeki Türkiye ve İran gibi oyunculara başlıca belirleyici olmaları imkanı tanıdı” ifadelerine yer veriliyor.

 

Suriye’nin Arap Birliği’ne yeniden katılması konusu bu ay Tunus’ta yapılacak Arap Birliği Zirvesi’nde gündeme gelecek. Tunus ve Irak’ın da içinde bulunduğu birçok Arap ülkesinin Suriye’nin yeniden birliğe katılmasını istediği biliniyor. Ancak Washington Post’un haberine göre bazı Arap yetkililer henüz bu konuda bir anlaşma sağlanmadığını söylüyor. Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Abdül Gayt geçen ay Beyrut’ta gazetecilere yaptığı açıklamada Suriye’nin birliğe yeniden üye olması için bir konsensüs sağlanması gerektiğini söylemişti. Öte yandan Suriye Arap Birliği'nin ocak ayındaki zirveye davetini Arap Birliği’nin Suriye’deki gelişmelere karşı hatalı yaklaşımını henüz terk etmediğini değerlendirdiklerini belirterek reddetmişti.

 

Suudi Arabistan ve Mısır'ın Suriye ile yeniden ilişkilerin geliştirilmesine karşı çıktığı belirtilirken, haberde Batılı bir diplomatın "Mısır ve Suudiler’in mevcut katı tutumlarını koruması halinde Körfez ülkelerinin Esad’la eski ilişkileri yeniden canlandırma konusunda kararlı olamayacağı" iddiası aktarılıyor.

 

Öte yandan haberde BAE’nin de Suriye’de siyasi çözüm sağlanmadan yeniden inşa çabalarına katılmayacağını belirttiği ifade edilerek, BAE Dışişleri Bakanı Enver Gargaş’ın “Yeniden inşa konusunda yatırımın hâlâ siyasi ilerlemeyle bağlantılı olması gerektiğine inanıyoruz” sözlerine yer veriliyor. Washington Post, Gargaş’ın ifadelerini şöyle aktarıyor: “Büyükelçiliği açtığımızın ilk gününde, ilk haftasında ya da ilk yılında İran’a alternatif olacağını düşünecek kadar naif değiliz. Ancak Şam’ın dayanacağı bazı Arap köprüleri olması gerektiğini de düşünüyoruz. BAE’nin bir fark yaratacağını düşünmüyoruz ama bunun Suriye konusunda Arapların ortaklaşa kararının bir parçası olacağını düşünüyoruz ve eminiz bu gerçekleşecek.”

 

Haberde ayrıca Washington’daki Tahrir Institute’ten Hasan Hasan’ın "Arap ülkelerinin Esad’la zaten çekingen olan uzlaşma girişiminin ABD tarafından engellendiği" ifadesine ve Esad’ın Tahran’a son ziyaretinin bu girişimlerde daha da frene basılmasına yol açacağı iddiasına yer veriliyor.