Rus diplomat Riabekov, Avrupa’nın İran ile özel ticaret kanalı INSTEX İran ve Avrupa dışında Çin ve Rusya gibi başka ülkelerin arasında ticari ilişkilerin gelişmesi için ayrı imkanlar sunması gerektiğini kaydetti.

 

Amerika yönetimi Bercam nükleer anlaşması 16 Ocak 2016’da yürürlüğe girdiği günden itibaren bu anlaşmanın uygulanmasını sabote etmeye ve İran’ı bu anlaşmada öngörülen iktisadi meziyetlerinden mahrum bırakmaya çalıştı. Daha sonra ABD Başkanı Donald Trump 8 Mayıs 2018’de bu anlaşmayı tek yanlı ihlal ederek anlaşmadan çekildiğini ve nükleer yaptırımların yeniden dayatıldığını açıkladı.

 

Bunun üzerine İran ve AB troykası Amerika’nın Bercam anlaşmasından çekilmesinin ardından müzakerelere başladı; Avrupa Amerika’nın İran’a dayattığı yaptırımları etkisiz hale getirmek için özel bir mali mekanizma oluşturma sözü verdi.

 

Avrupa aylar sonra 31 Ocak’ta söz konusu özel mali kanalı INSTEX adı altında resmen kayda geçirdiklerini duyurdu.

 

Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif ise bu kanalın açılmasına gösterdiği ilk tepkide, INSTEX’i Avrupa’nın geç olmasına karşın atılan ilk adımı niteledi. Zarif bu kalan AB troykasının Bercam nükleer anlaşmasında İran’ın çıkarlarını güvence altına alma yolunda atılan ilk adım olduğunu, bu adımı olumlu karşıladıklarını ifade etti.