İsrail'in Mescid-i Aksa'nın kapılarına metal arama dedektörlerini yerleştirdiği 16 Temmuz Pazar gününden bu yana Kudüs'te gerilim sürüyor. Dedektörleri kabul etmeyen ve bunun Mescid-i Aksa üzerindeki Müslümanların hakimiyetine müdahale anlamına geldiğini belirten Müslümanlar, namazlarını Aksa'nın kapısında kılarak protestolarını sürdürüyor.

 

Gerilimin son derece yüksek olduğu şehirde İsrail polisi zaman zaman halka sert şekilde müdahale ediyor. Uluslararası toplumdan peş peşe "itidal ve tansiyonun düşürülmesi çağrıları geliyor. ABD yönetimi de Mescid-i Aksa'da yaşanan gerilimden "son derece endişeli" oldukları açıklamasında bulundu.

 

Filistin ve İsrail medyasının tüm gündemini kaplayan Mescid-i Aksa'daki olaylar uluslararası medyada da geniş yer buluyor. Yerel basında yer alan haberlere göre, yurt dışı gezisinde olan Netanyahu, Mescid-i Aksa'da yaşanan gerilim ile ilgili telefon üzerinden güvenlik birimleri ile yoğun görüşmeler yürütüyor.

 

Haberlerde, İsrail'in Ürdün'le ve iyi ilişkiler geliştirmeye başladığı diğer Arap ülkeleriyle ilişkilerinin zedelenmesinden endişe ettiği belirtiliyor.

 

Ordu ve iç istihbarat farklı düşünüyor

 

İsrail hükümetinden yapılan ilk açıklamalar bu dedektörlerin "kesinlikle kaldırılmayacağı ve güvenliği sağlamak için zaruri olduğu" yönündeydi. Ancak gelinen noktada İsrail tarafı bu duruşundan geri atacak gibi gözüküyor. İsrail basınına göre ordu ve iç istihbarat servisi Netanyahu'ya bu dedektörleri kaldırması tavsiyesinde bulunuyor.

 

Ordu ve istihbaratın en büyük endişesi işgal altındaki Doğu Kudüs ile Batı Şeria'da olayların büyüyerek bir intifadaya (başkaldırı) dönüşmesi ve Ürdün ile ilişkilerin bozulması olarak gösteriliyor.

 

İsrail polisinin ise buna karşı çıkarak söz konusu dedektörlerin Aksa'nın kapılarında kalmaya devam etmesi gerektiğini savunduğu ifade ediliyor.

 

Sağ partilerden Netanyahu'ya baskı

 

Kulislerde konuşulanlara göre İsrail bu krizden çıkmanın yolunu ararken, bunun kendileri açısından bir "zafiyet ve onursuzluk" gibi görünmesini istemiyor. İsrail hükümetindeki koalisyon ortaklarından aşırı sağ Yahudi Evi partisi lideri Naftali Benet, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, "İsrail, Filistinlilere teslim oluyormuş görüntüsü vermemeli. Mescid-i Aksa, İsrail'in hakimiyeti altındadır." dedi.

 

Cuma gününe kadar krize bir çözüm bulunamazsa, olayların büyüyerek yoğun bir çatışmaya dönüşme ve kontrolden çıkma ihtimali bulunduğunu belirten uzmanlar, İsrail hükümetinin güvenlik birimlerinin uyarılarını mı dinleyeceği, yoksa aşırı sağın ırkçı söylemlerine teslim mi olacağı merak ediliyor.

 

İsrail'in Mescid-i Aksa'nın kapılarına metal arama dedektörlerini yerleştirdiği 16 Temmuz Pazar gününden bu yana Kudüs'te gerilim sürüyor.

 

Metal arama dedektörlerinden aranarak Harem-i Şerif'e girmeyi reddeden binlerce Filistinli namazlarını Mescid-i Aksa'nın Aslanlı (El-Esbat) Kapısı'nda kılıyor. Cemaat zaman zaman İsrail polisinin sert müdahalesiyle karşı karşıya kalıyor.

 

Yahudi yerleşimciler baskın düzenledi

 

Kudüs'te Yahudi yerleşimcilerin gruplar halinde ve İsrail polisinin koruması altında Mescid-i Aksa'nın avlusuna baskın düzenlediği bildirildi. Kudüs İslami Vakıflar İdaresi basın sorumlusu Firas Dibs, yaptığı yazılı açıklamada, İsrail polisi eşliğindeki Yahudi yerleşimcilerin Megaribe kapısından gruplar halinde Mescid-i Aksa'nın avlusuna baskın düzenlediğini belirtti. Yahudi yerleşimciler genellikle sabah ve öğle saatlerinde gruplar halinde Aksa'nın avlusuna baskınlar düzenliyor.