Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ermenistan Başbakanı’nın Karabağ Ermenilerinin barış görüşmelerine katılması önerisini temelsiz niteleyerek, Karabağ barış müzakerelerinin dışişleri bakanları düzeyinde ilerlediğini ve Bakü’nün bu görüşmelerin sonuç vermesini temenni ettiğini kaydetti.
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan son sıralarda bir kez daha Karabağ Ermenilerinin bu bölgenin kaderinin belirlenmesi ile ilgili müzakerelerine katılmaları gerektiğine vurgu yaptı.
Ermenistan milli meclisinde konuşan Paşiniyan, Erivan yönetiminin 5 yıllık programını sunarken yaptığı açıklamada, Dağlık Karabağ bölgesi halkının kendi kaderini belirlemekte aktif katılım sergilemeleri gerektiğini belirterek, bu nedenle, Karabağ Ermenilerinin görüşmelere doğrudan katılmalarının Ermenistan’ın Azeri taraf ile yapılan müzakereler sırasındaki önemli yaklaşımlarından olduğunu ifade etti.
Kuşkusuz Ermenistan Başbakanı tarafından yapılan bu açıklama, Karabağ barış görüşmelerinin çözümsüz kalması anlamına geliyor. Esasında, Karabağ Ermenilerinin barış görüşmelerine katılması önerisi, Ermenistan’ın eski yönetimleri döneminde de gündem getirilmiştir. Ancak Azerbaycan Cumhuriyeti her daim bu öneriye karşı çıkarak, onu reddetmişti.
Bakü’nün bu öneriye karşı çıkma nedeni de çok açıkça görülmektedir. Ermenistan’ın önerisinin kabul edilmesi halinde doğal olarak Azeri taraf da Karabağ Ermeni milislerini de tanımak zorunda kalacak. Bu nedenle, Ermenistan başbakanı Paşinyan’ın önerisi, Karabağ barış görüşme sürecinin lehine değil, zararınadır ve sürecin devam etmesine engel teşkil edebilir.
Bu bağlamda, Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Dış İlişkiler Direktörü Hikmet Hacıov şöyle diyor:
“Ermenistan yetkililerinin son açıklamaları, Karabağ barış görüşmelerinin ilerletilmesine bir katkı sağlamıyor.”
Hatırlanacağı üzere Azerbaycan Cumhuriyeti ve Ermenistan dışişleri bakanlarının son görüşmelerinin ardından BM Genel Sekreteri Antonio Guterres iki tarafın Karabağ münakaşasının barışçıl çözümü için çabalarını ve ayriyeten iki komşu ülkenin dışişleri bakanlarının yaptığı anlaşmayı takdir etmişti.
BM Genel Sekreteri bir kez daha, BM’nin çatışma tarafı iki ülke arasında barış müzakerelerinin sürmesinin yanısıra, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Minsk Grubu’nın Dağlık Karabağ münakaşasının çözümü için arabuluculuk çabalarını desteklediğini kaydetmişti.
Açıktır ki, BM’nin Karabağ barış görüşme sürecine desteği, Erivan’ın yeni yönetiminin politikalarıyla bağdaşmamaktadır ve Ermenistan Başbakanı Paşinyan’ın önerileriyle bu sürecin istenen şekilde sonuçlanması uzak bir ihtimal olarak gözüküyor.
Ermenistan Başbakanı, Karabağ Ermenilerinin barış görüşmelerine katılması önerisine karşı, Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı İlham Aliyev de, Karabağ barış görüşmelerine Karabağ Azeri topluluğunun da katılması gerektiğine vurgu yaptı. Tabi ki doğal olarak Aliyev’in bu önerisi de Ermeni tarafından kabul görmedi.
Sonuç itibariyle, Ermenistan Başbakanı’nın Karabağ Ermenilerinin barış görüşmelerine katılması önerisinde ısrarcı olması halinde, mevcut süreçte, bir kez daha 1994 yılındaki müzakerelere yeniden başlamak gerekecek ki bu da pratik olarak mümkün gözükmüyor.
Evet Karabağ barış görüşmeleri olumlu şekilde ilerlerken, Ermenistan Başbakanı Paşinyan’ın Karabağ Ermenilerinin barış görüşmelerine katılması önerisi, mevcut sürece hiçbir katkı sağlamadığı gibi, sürece zarar veriyor.
Karabağ münakaşasının barışçıl çözümlenmesi için tarafların gerilimi tırmandıracak açıklamalardan uzak durmaları gerekiyor. Yoksa 20 yılı aşkın bir süredir devam eden münakaşa, daha çok uzun yıllarca sürebilir, bu da iki komşu ülkenin lehine değil.
